e-Konjugation
patēre
pateō patuī –
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
pateo, uī, ēre (vergleiche πετάννυμι), offen sein, offenstehen
I)im Allgemeinen (Gegensatz clausum esse, obseratum esse)
aedes patentPlaut.
valvae patentCic.
patentes ianuae, portaeLiv.
nares semper patent propter etc.Cic.
ut patere videantur, quae prius obstructa fuerantNazar. pan.
von Wunden = offenstehen, klaffen
plagae patentesLiv.
foediores patebant plagaeLiv.
II)prägnant
A)offen sein, zugänglich sein, gangbar sein
a)eigentlich
aditus patuitCic.
e fossa in cubiculum patet iterLiv.
cubiculum, quod nisi mulieri et decumano patebat alii neminiCic.
bildlich
patet isti (dort) ianua letoVerg. Aen. 2, 661
b)übertragen: offenstehen = freistehen, zu Diensten stehen
honores patent alicuiCic.
omnia Ciceronis patere TrebianoCic.
patuit quibusdam fugaLiv.
omnibus vestram misericordiam vestrumque auxilium aequum est patereLiv.
B)offenstehen, ausgesetzt sein
a)eigentlich
vulneriLiv.
ictibus tuisSen.
morbisCels.
periculisSen.
b)übertragen
multa patent in eorum vita, quae fortuna feriatCic.
C)offen vor Augen liegen, sichtbar sein
a)eigentlich
nomen in adversariis patet, ist befindlichCic.
ecquidnam in tabulis patet lucelli expensumCatull.
b)übertragen: offenbar sein
causa patetOv.
res patentCic.
ut procedente libro patebit, wie sich im Verlauf des B. zeigen wirdQuint.
daher
patet, es ist offenbar, es erhellt, mit folgendem InfinitivApul. met. 5, 4; mit folgendem AcICic. Tusc. 1, 54Tac. hist. 4, 16
D)als geographischer terminus technicus: sich so und so weit erstrecken
a)eigentlich
fines Helvetiorum, qui in longitudinem milia passuum CCXXXX, in latitudinem CLXXX patebantCaes.
Tuscorum opes late terrā marique patuereLiv.
quae (Gallia) circuitu patet ad bis et tricies centena milia passuumEutr.
b)übertragen
late patere, sich weit erstrecken, weit verzweigt sein, einen weiten Spielraum haben, eine weite Anwendung finden, ista ars late patet et ad multos pertinetCic.
hoc praeceptum patet latiusCic.
in quo vitio latissime patet avaritiaCic.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
pateō, uī, —, ēre 2 PAT-, to stand open, lie open, be open
mihi patent foresTer.
ut mihi tua domus pateatTer.
nares semper patentCic.
semitae patuerantCaes.
ne fugae quidem patebat locusLiv.
patet isti ianua leto, there lies openVerg.
To lie open, be exposed
patens volneri equusLiv.
To stretch out, extend
Helvetiorum fines in longitudinem milia passuum CCXI patebantCaes.
Figuratively, to be open, be free, be allowable, be accessible, be attainable
si Antonio patuisset GalliaCic.
his omnium domūs patentCaes.
praemia quae pateant stipendiariisCic.
Of the mind or senses, to be open, be ready to hear, attend
(constat) patere aurīs tuas querelis omniumCic.
tamquam ad cogitationes pateat animusTac.
To be exposed, be liable
multa patent in eorum vitā, quae fortuna feriatCic.
To extend
in quo vitio latissime patet avaritiaCic.
To be clear, be plain, be well known, be manifest
patere tua consilia non sentis?Cic.
cum pateat aeternum id esse, quod, etc. Cic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu