etiam
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
etiam, Konjunktion (= et iam) ursprünglich = und bereits
I)(zur Bezeichnung der Dauer, zeitlich) auch jetzt, bis jetzt, noch immer
nondum etiam, vixdum etiam, auch jetzt noch nicht, auch jetzt kaumTer.Cic.
etiam non, noch immer nichtKomikerCic.
etiam dum, num, tum, siehe etiam-dum, etiam-num, etiam-tum
etiam insuper, siehe īn-super
non satis me pernosti etiam, (bis jetzt) noch nichtTer.
cum iste etiam cubaret, da er noch (bis zu dem angegebenen Zeitpunkt) usw.Cic.
daher in drängenden und zusetzenden Fragen: immer noch, noch immer
etiam consulis?Plaut. trin. 572
II)bereits, jetzt schon
daher
a)(in Antworten) ja, allerdings, ganz recht
numquid vis? Etiam, willst du was? JaPlaut.
aut etiam aut non respondere, entweder »ja« oder »nein« antwortenCic.
b)(bei Zugeständnissen) ja
etiam, inquit, beatam, sed non beatissimam, ja (= allerdings), sagte er, glücklich, aber nicht usw.Cic.
c)(zur Bezeichnung einer Steigerung, einer Vermehrung usw.) auch, auch noch
voce, motu, formā etiam magnificāCic.
non solum … sed etiam oder verum etiam, nicht nur … sondern auchCic.und andere
tum (oder cum) … tum etiam, sowie … so (besonders) auchCic.
etiam tum … cum, auch dann … wennCic.
tum etiam, dann auchTer.Tac.
addam et illud etiam, auch das nochCic.
etiam rides? du lachst auch noch?Plaut.
etiam quoque, siehe quo-que
d)noch = sogar
multo etiam gravius, noch viel usw.Caes.
tabulas nihil profuturas, etiam plus suspicionis futurum, sogar noch mehr usw.Cic.
e)um etwas Vergessenes nachzuholen: noch etwas! ja, noch etwas!
quid praeterea? quid? Etiam Gabinius a. d. IIII K. Octobr. noctu in urbem introieratCic. ad Q. fr. 3, 1, 7. § 25
quid superest? Etiam. Gener est suavis mihiCic. ad Att. 7, 3, 12Cic. ad Att. 1, 13, 6; 2, 6 extr.
III)noch einmal, wieder
circumspice etiam, sieh dich noch einmal umPlaut.
dic etiam clarius, sag es noch einmalCic.
etiam atque etiam, immer wieder = sehr (öfter)
rogare, considerareCic.
reputareSall.
IV)gleich, in ungeduldigen Fragen, die den Begriff einer Aufforderung (eines Befehls) in sich schließens. Brix Plaut. trin. 514; Spengel Ter. Andr. 849
etiam tu hinc abis? willst du gleich fort von hier?Ter.
etiam aperis? willst du gleich aufmachen?Plaut.
etiam taces? willst du gleich schweigen?Ter.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
etiam, adverb (rarely conjunction) et + iam.
I)Of time, now too, yet, as yet, even yet, still, even now
incertus sum etiam quid sim facturusTer.
cum iste etiam cubaret, introductus estCic.
Invalidus etiamque tremens, etiam inscius aeviVerg.
quamdiu etiam, how much longerCic.
non dico fortasse etiam quod sentioCic.
cuius iam etiam nomen invitus audio, to this dayCic.
Adding a fact or thought, and also, and furthermore, also, likewise, besides, and as well
Ad haec mala hoc mihi accedit etiamTer.
Unum etiam donis istis AdiciasVerg.
caret epulis, caret ergo etiam vinolentiāCic.
quae forsitan alii quoque etiam fecerintCic.
ut in pace semper, sic tum etiam in bello, then tooCic.
non modo auctoritates, sed etiam imperiumCic.
II)Praegn., to introduce a stronger statement, and even, nay, even
quae omnes docti summa, quidam etiam sola bona esse dixeruntCic.
satis armati fuerunt, etiam nullis armis datisCic.
civitas improba antea non erat; etiam erat inimica improborum, nay, ratherCic.
Immo etiam, qui hoc occultari facilius credas daboTer.
To heighten the force of a comparative, yet, still
an quid est etiam amplius?Ter.
dic etiam clariusCic.
ad Alesiam magna inopia, multo etiam maior ad AvaricumCaes.
III)By metonymy, in affirmation, certainly, granted, by all means, yes indeed, yes
Pa. Nil aliud dicam? Ba. etiamTer.
aut etiam, aut non respondereCic.
An. Num quid subolet patri? Ge. nil etiam, nothing at allTer.
Now, what? pray?
Etiam caves, ne videat te aliquis? are you on your guard, pray?Ter.
is mihi etiam gloriabitur? etc., is he going to boast after this?Cic.
At once, forthwith, now
Vide etiam sodes, ut, etc.Ter.
etiam tu hinc abis?Ter.
In the phrase, etiam atque etiam, again and again, constantly, repeatedly, persistently
etiam atque etiam cogitaTer.
etiam atque etiam argumenta cum argumentis comparareCic.
promissa adfirmareLiv.
adspiceHor.
IV)With enclitic particles
With dum, hitherto, even till now, still, even yet
neque etiam dum scit paterTer.
cum poteris igitur (veni), quoniam etiamdum abesCic.
With num, still, even yet
cum tristis hiemps etiamnum saxa RumperetVerg.
With nunc, yet, till now, still, even now, even to this time, even at this time
Etiam nunc hic stas?Ter.
vos cunctamini etiam nunc, quid faciatis?Sall.
dubitate etiam nunc, si potestisCic.
homo tribunatum etiam nunc spiransLiv.
nullo etiam nunc usu rei militaris percepto, till that timeCaes.
sparsis etiam nunc pellibus alboVerg.
With si, even if, although, albeit
Etiam si dudum fuerat ambiguum, Nune non estTer.
ego etiamsi omnia dixero, nequaquam, etc.Cic.
etiam si lex faciat potestatem, tamen existiment, etc.Cic.
With tum, even then, even at the time, till that time, till then, still
etiam tum patrem in hominum numero putabatCic.
etiamtum Agricola Britanniam obtinebatTac.
quod acres sint etiam tum, cum, etc., even at times whenCic.
With tunc, even at that time, even yet
Hannibalem armis etiam tunc invictum voluptate vicitCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu