dem Stamm eigene Dekl.
hostis hostis m/f
(Gen. Pl. -ium)
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
hostis, is, generis communis (gotisch gasts, althochdeutsch gast, Fremdling, Gast)
I)der Fremde, Fremdling, Ausländer (= peregrinus, Gegensatz civisVarro LL. 5, 3Cic. de off. 1, 37Macr. sat. 1, 16, 14)Plaut. trin. 102; Curc. 5Hor. ep. 1, 15, 29Ambros. de off. 1, 29, 141
II)insbesondere: ein kriegführender Fremder = der Feind im Feld und Krieg, griechisch πολέμιος, (Gegensatz pacatus), sowie der offene Feind des Vaterlandes überhaupt (Gegensatz civis; dagegen inimicus = der Feind von Gesinnung, εχθρός, Gegensatz amicus; adversarius = der Gegner, Widersacher überhaupt, ἀνταγωνιστής)
A)eigentlich
socii atque hostesSall.
cives hostesqueLiv.
hostes atque cives permixtiSall.
pacatus an hostis sitCic.
maritimus ille et navalis hostis, der zur See und zu Schiff kommtCic.
cives, hostes iuxta metuereSall.
impransus non qui civem dignosceret hosteHor.
Pompeius saepius cum hoste conflixit, quam quisquam cum inimico concertavitCic.
omnes nos statuit ille non inimicos, sed hostesCic.
vicimus perfidos hospites, imbelles hostesLiv.
se, cum primum posset, hostem fore populo Romano, als Feind auftreten gegen usw.Liv.
Hannibal natus adversus Romanos hostisLiv.
hostem aliquem iudicare, für einen Feind (des Vaterlandes) erklärenCic.
Singular kollektiv
obsessus multo hoste locusSen. ad Marc. 9, 3
feminin
capta hostis, feindliche GefangeneLiv. 30, 14, 2
ille uxorem, tu hostem lugesCurt. 4, 11 (45), 4
poetisch: vom Stein im BrettspielOv. art. am. 2, 208
B)übertragen: ein offener, tätlich verfahrender, erbitterter Feind in Privatverhältnissen
1)im Allgemeinen
h. omnium hominumCic.
h. omnium bonorumSall. fr.
mit Dativ
dis hominibusque hostisCic.mehr Beispiele siehe Drak. Liv. 41, 16 extr.
femininOv. her. 6, 82; art. am. 2, 461
von Tieren
genitus hostis pecoris, von LöwenCatull.
rhinoceros hostis elephantoPlin.
vom Abstrakten
licentia studiorum perniciosissima hostis, FeindinQuint. 2, 2, 10
si facultatem dicendi hostem veritatis inveneritQuint. 12, 1, 2
2)insbesondere
a)ein Feind in der Liebe = der NebenbuhlerProp.Ov.
b)vor Gericht = der Gegner (= adversarius)Plaut. Curc. 5
☞Archaistische Form fostisPaul. ex Fest. 84, 5
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
hostis, is, masculine and feminine 1 HAS-, a stranger, foreigner; old for peregrinusCic.
civem dinoscere hosteHor.
An enemy, foe, public enemy
nos statuit ille non inimicos sed hostis, not personal but public foesCic.
sibi inimicus atque hostisCic.
tam dis hominibusque hostisCic.
fas est et ab hoste doceriOv.
Collective
hostem rapinis prohibereCaes.
alienigenaLiv.
Terrā marique victusHor.
Poet.
alitem in ovilia Demisit hostemHor.
Feminine
nupta meretriciTer.
captaLiv.
mihi debitaOv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu