o-Dekl. (n.)

perīculum ī (perīclum)n

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

perīculum, ī, neutrum (perior), eigentlich das, wodurch man Erfahrung erlangen kann, der Versuch, die Probe

I)im Allgemeinen

1)eigentlich

si vincendi periculum sitSen. ep. 79, 7

periculum facere, einen Versuch machen, eine Probe machen, versuchen, probierenTer.Caes., in aliqua reTer. und mit Genitiv, fidei, suiCic.

daher p. facere ex aliis (von anderen her die Probe machen = von anderen abnehmen, entnehmen)

mihi (tibi) quod ex usu sietTer.s. Westerh. Ter. heaut. 1, 2, 36

2)metonymisch: der Versuch = das Probestück, die Probeschrift

in isto periculoCic. de legg. 1, 4

belliAuson.

II)prägnant: die Gefahr, das Risiko

A)im Allgemeinen

rem periculi sui facere, auf sein Risiko nehmenICt.

periculum facere alicuius rei, riskieren, summae rerum, ein entscheidendes Treffen wagenLiv., summae reiTac.

periculum mortisSuet.

salutem sociorum summum in periculum ac discrimen vocare (setzen)Cic.

satis pericli incepi adireTer.

periculum, quod differendo bello adimusLiv.

capitis periculum adireTer. Cic.

vitae periculum adireCaes.

summa pericula adireNep.

ne periculum memoriae adiret, damit ihm das G. keinen Streich spielteSuet.

numquam periculum situs (der Vergessenheit) adireSen.

pro amico periculum aut invidiam subireCic.

pro nostra salute laborem periculumque suscipereCic.

obire pericula ac labores pariterLiv.

periculum alicui creare oder conflare oder inferre oder inicere oder facessereCic., oder facereSall. Tac.

periculum intendere alicui oder in aliquemCic.

p. moliri oder comparareCic.

umidioribus siccioribusque et frigidis non est ab ira periculumSen.

periculum intentatur ab aliqua re, steht bevorQuint.

morando an veniendo plus periculi contraheretLiv.

aliquem in periculum capitis arcessereCic.

periculum alicui denuntiareCic.

rem in periculum adducereCic.

se in periculum committereCic.

caput periculo ponere (aussetzen)Plaut.

in periculo versariCic. oder esseLiv.

esse in proprio periculoCic.

in ingenti periculo esseLiv.

in ultimum periculum venireCurt.

in magno periculo esse und bloß magno und maiori p. esse, in großer usw. Gefahr schwebenNep.

periculum est mit folgendem ne und Konjunktiv, es ist zu besorgen

est enim periculum, ne immodestiā militum vestrorum occasio detur Lysandro vestri opprimendi exercitusNep.

haud sane periculum est, ne non mortem aut optandam aut certe non timendam putetCic.

non est periculum, ne id facere non possitCic.

magnum in ea re periculum est, ne minus apte (verbum) conloceturFronto

periculum est (es liegt Gefahr darin) mit folgendem Infinitiv

hoc magnum est periculum, ab asinis ad boves transcenderePlaut. aul. 235

nullumst periculum te hinc ire inpransum domumPlaut. rud. 142 Sch.

ähnlich

erat magni periculi res, tantulis copiis iniquo loco dimicareCaes. b. G. 5, 49, 6

aliis aliunde est periculum, sind in GefahrTer.

periculum etiam a fame mihi estTer.

quod ab se cuiquam periculum esse?Liv.

nec Romae esse, unde periculum libertati foretLiv.

postquam moenibus iam Romanis pulso hoste periculum esse desieratLiv.

abesse a periculoCaes.

non deesse alicuius periculisCic.

ne quod periculum incĭderetNep.

alicui in pugna periculum vitae accĭditCaes.

nullum periculum communis salutis causā recusareCaes.

nullum pro laude periculum recusareCaes.

vetere instituto vitae effugere nova periculaNep.

periculum nullo modo evitare posseNep.

periculum vitare (Gegensatz subire)Caes., vitare legatione (durch Annahme einer Legatenstelle)Cic.

propulsare periculumCic., periculum capitisCic.

defendere aliquem a periculoCic.

removere periculum ab aliquoLiv.

periculum consilio discutere et comprimereCic.

offerre se periculisCic.

eripere ex periculoCic.

liberare periculoCic.

pro amici periculo dicere, für einen bedrängten Fr.Cic.

sine ullo periculoCaes.

nullo cum periculoCaes.

sine ullo alicuius periculoCaes.

cum periculoCaes.

magno cum periculo alicuiusCaes.

periculo huius (für ihn)Ter.

periculo sui (für sie)Caes.

meo periculo, auf meine Gefahr, auf mein RisikoCic.

magno tuo periculo, mit großer G. für dichCic.

bono periculo, auf gute G. = ohne G.Apul. apol. 72

B)insbesondere

1)der Prozess, die Anklage

a)eigentlich

amicorumCic.

p. alicui facessere, einen anklagenTac.

b)metonymisch: das gerichtliche Protokolls. Nipperdey Spicil. alt. in Corn. Nep. III. p. 11 sg.

pericula magistratuumCic.

ut in periculo suo inscriberentNep.

sententias ex periculo recitareCod. Iust.

2)die Krisis des Fiebers usw.

acuta pericula (febris)Plin.

dimidia enim pars periculi est noctuPlin.

3)die Gefahr des UntergangesArnob. 1, 3

4)das Gewagte, das Halsbrechende im Ausdruck

p. in enuntiationeQuint.

sententias petere a periculoQuint.

Synkopiert periclumKomikerLucr.und andere Dichter

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

perīculum or (poet.) perīclum, ī, neuter 1 PAR-, a trial, experiment, attempt, test, proof, essay

fac periculum in litterisTer.

priusquam periclum faceretCaes.

meae fidei periculum facereCic.

An attempt, essay

in isto periculo veritatem exigere (of a poem).Cic.

Risk, hazard, danger, peril

Non fit sine periclo facinus magnumTer.

salus sociorum summum in periculum vocaturCic.

obire pericula ac laboresLiv.

periculum adire capitis, run the risk of lifeCic.

suscipere, take upon oneselfCic.

facessere innocentiCic.

aliis facereSall.

si mihi periculum crearetur ab eoCic.

periculis vobiscum aderoSall.

erat magni periculi res dimicare, etc.Caes.

non est periculum, ne id facere non possitCic.

in periculum se committere, get into dangerCic.

extrahere ex periculo, release from dangerCic.

esse in periculoCic.

a securi negat ei periculum esse, that danger threatens himCic.

meo periculo, at my riskCic.

A trial, action, suit at law

meus labor in privatorum periculisCic.

hunc in periculis defendereNep.

A judicial record, judgment-roll

petivit, ut in periculo suo inscriberent, etc.Nep.

pericula magistratuumCic.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu