o-Dekl. (n.)
silentium silentiī n
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
silentium, iī, neutrum (sileo), die Lautlosigkeit, das Stillsein, Schweigen, Stillschweigen, die Stille
I)eigentlich
A)im Allgemeinen
silentium estCic.
audire aliquid magno silentioCic.
silentio oder cum silentio audiri, geneigtes Gehör findenCic.Liv.
ubi silentium coepit, als Stille eintrat, als es still wurdeSall.
silentium inde aliquamdiu tenuit (dauerte fort)Liv.
maestum me intra silentium tenui, ich beobachtete ein trauriges SchweigenPlin. ep.
silentium tenuit, er beobachtete SchweigenLiv.
maestum aliquamdiu silentium obtinuitLiv.
obstinatum silentium obtinuitLiv.
silentium in aliquo audiendo servareLiv.
rumpere silentiumCurt., obstinatum silentiumCurt.
rumpere silentia voceOv., alta silentia verbisVerg., hoc iterum sermone silentiaOv.
si quando pietas nostra silentium rupitPlin. pan.
silentium facere, Schweigen beobachtenPlaut.und andere
silentium manu facereSen. rhet.
silentium manu poscereTac.
facere silentium fabulae, dem Schauspiel ruhig zusehenPlaut.
silentium fieri iubereCic.
aber
silentium facere classico, Schweigen bewirkenCic.
ebenso
aspectuTac.
silentium agere de aliquo, Schweigen beobachtenQuint.
cum silentio animum attendere, ruhig aufmerkenTer.
cum silentio ad aliquem convenireLiv.
silentio praeterire, mit Stillschweigen übergehenCic. (aber ut nulla pars orationis silentio praeteriretur, ohne Zuruf, ohne GeräuschCic.)
silentio transire, silentio praetervehiCic.
silentio transmittereTac.s. Otto Tac. ann. 1, 13. not. 30
silentium est de aliquo, ist's stillCic.
usque ad Abraham de iustorum aliquorum, qui pie deum colerent, commemoratione silentium est per annos amplius quam milleAugustin. de civ. dei 16, 2, 3
plagas ferre silentioCic.
furto silentia demere, den Diebstahl ausplaudernOv.
von der Stille der Nacht
silentio noctisCaes.und andere
primo silentio noctisLiv.
per silentium noctisLiv.
poetisch im Plural
muta silentia noctisOv.
severa silentia noctisLucr.
taciturna silentia rumpiLucr.
von der Stille des Feldes
silentia rurisOv. met. 1, 232
von der Stille einer Örtlichkeit
silentio semoti loci defensiAmm. 19, 5, 5
B)insbesondere
a)die Ungestörtheit, also Fehlerlosigkeit in der Beobachtung der VorzeichenCic. de div. 2, 71 sq.Fest. 348 (a), 29
b)das Stillschweigen der Leute über jemanden, die Ruhmlosigkeit
laudem eorum iam prope senescentem ab oblivione hominum atque a silentio vindicare, der ruhmlosen Vergessenheit entreißenCic. de or. 2, 7
quod ut paucos in lucem famamque provexit, ita multos e tenebris et silentio protulit, aus ruhmloser Dunkelheit hervorgezogen hatPlin. ep. 9, 14
II)übertragen: die Stille, der Stillstand, die Ruhe, Muße, Untätigkeit
silentium iudiciorum ac foriCic.
vitam transire silentioSall.
biduum deinde silentium fuitLiv.
verbunden
silentium otiumqueLiv.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
silentium, ī, neuter silens, a being still, keeping silence, noiselessness, stillness, silence
auditus est magno silentioCic.
nec longa silentia feci, kept silenceOv.
silentio facto, silence obtainedLiv.
silentium classico facereLiv.
pubes maestum silentium obtinuitLiv.
tenuere silentia cunctiOv.
silentium imperareTac.
significare silentium, to give a signal for silenceCic.
Athenienses cum silentio auditi suntLiv.
per silentium noctisLiv.
ut nulla fere pars orationis silentio praeteriretur, i.e. without applauseCic.
silentio praeterire, to pass over in silenceCic.
de Partho silentium est, nothing is saidCic.
laudem eorum a silentio vindicare, i.e. obscurityCic.
quam maximum silentium haberi iubetSall.
diu maestum silentium tenuit, prevailedLiv.
fer opem furtoque silentia deme, i.e. discloseOv.
Of night, stillness, silence
silentio noctis egressus, at the dead of nightCaes.
vocem noctis silentio audisseLiv.
mediā nocte silentio profectusCaes.
mediae per muta silentia noctisOv.
Of the country, stillness, quietness
nactus silentia rurisOv.
vastum, solitudeTac.
In augury, freedom from disturbance, faultlessness, perfectness
id silentium dicimus in auspiciis, quod omni vitio caret, etc.Cic.
A standstill, cessation, repose, inaction, tranquillity
perpetuum foriCic.
vitam silentio transireSall.
inter armatosLiv.
idem praeturae tenor et silentiumTac.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu