a-Dekl.

pecūnia ae  f

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

pecūnia, ae, feminin (von pecus, weil der Reichtum der Alten in Vieh bestand)

I)das (zeitliche) Vermögen

pec. alienaCic.

ampla atque praeclaraCic.

magna, maximaCic.

pecuniae magnitudoCic.

pecuniam facere, V. erwerbenCic.

und so

ex nummis pecuniam maximam facereCic.

magnam pecuniam secum portare (mitbringen)Nep.

cum magna pecunia venireNep.

magna pecunia alicui relicta est (erblich hinterlassen)Cic.

in pecore tum consistebat pecunia pastoribusVarro LL.

in alienam pecuniam tam amplam atque praeclaram nullo iure invasitCic.

II)insbesondere: das Geld, die Geldmasse, Geldsumme, im Plural: Gelder, Geldmengen, Geldsummen

a)überhaupt

pec. aerea, argentea, aureaAugustin. de civ. dei 4, 21 und 28

non adesa iam, sed abundans etiam pec.Cic.

pec. ampliorAuct. b. Alex.

captiva (erbeutetes)Liv.

cruenta, BlutgeldCic. Val. Max.

fenebrisSuet.

grandisCic.

immanis, infinita, ingensCic.

innumerabilisCic.

multaticiaLiv.

numerata oder praesens, bares GeldCic.

pecunia parvulaCic.

pec. publica, Staatseinkünfte, StaatskasseCic., KriegskasseCaes.

pec. reliqua, der Rest des G.Cic.

pec. venditorum hominum, Erlös aus usw.Eutr.

pec. ludiaria, SpielgeldInscr.

pecuniae extraordinariaeCic.

familiares, das PrivatvermögenTac.

magnaeCic.

multaeCic.

tantae et tam infinitae pecuniaeCic.

cupidus pecuniaeCic.

inops pecuniaeVal. Max.

tanta pecuniae accessioNep.

cupiditas pecuniaeNep.

dissipatio pecuniae publicaeCic.

effusiones pecuniarumCic.

pecuniae reditus, GeldeinkünfteNep.

summa pecuniaeLiv.

incredibilis pecuniae summaCurt.

pecuniae quinquaginta talentaNep.

pecuniae usuraCic.

pecuniae ususNep.

abiurare in iure pecuniamPlaut.

accipere pecuniam, überhaupt »Geld empfangen« und »Geld nehmen, sich bestechen lassen«Cic.

ob innocentes condemnandos pecunias accipereIustin.

accipere pecuniam numeratam ab aliquoNep.

accipere pecuniam fenore (gegen Zinsen)Liv.

accipere (erheben) ex aerario pecuniam alicuius nomineCic.

aedificatur pecuniā publicā classis centum naviumNep.

amittere pecuniam grandemCic.

attribuere (anweisen) pecuniam publicam ex vectigalibus populi Romani ad emendum frumentumCic.

auferre pecuniam ab aliquoCic.

augere summam pecuniae, zum Gebot zulegenLiv.

avertere pecuniam domum, unterschlagenCic.

capere (nehmen, sich zueignen) pecunias, pecunias magnas hoc nomineCic.

capere (sich geben lassen) aperte pecunias ob rem iudicandamCic.

cogere pecuniam, pecunias und dergleichen, siehe cōgo Nummer I, 1, cBd. 1. S. 1246

coacervare pecuniam, pecuniasCic.

pecunias levioribus usuris mutuatum graviore fenore collocareSuet.

in ea provincia magnas pecunias collocatas habere (angelegt haben)Cic.

conciliare (sich erwerben) pecuniamCic.

conferre pecuniam, pecunias, zusammenschießenNep., pecuniam simul cum ceterisNep., alicui pecuniam ad statuamCic.

conficere pecuniam, siehe cōn-ficio Nummer I, 2, aBd. 1. S. 1444

flare et conflare pecuniam, Münzen und Geld (sich) machenCic.

chirographis venalibus innumerabilem pecuniam congerere in illam domumCic.

conicere (stecken, verwenden) tantam pecuniam in praeclara illa propylaeaCic.

consumptam esse omnen istam pecuniam in statuisCic.

corripere (an sich reißen, in Beschlag nehmen) pecuniam innumerabilemCic., pecuniasCic.

corrogare pecuniam ad necessarios sumptusCaes.

corrumpere aliquem pecuniāNep.

curare pecuniam, siehe cūro Nummer II, 3, bBd. 1. S. 1837 oben

dare pecuniam ad aliquidNep.

eam pecuniam datam esse statuarum nomineCic.

dare pro pecunia aliquid, quod est tantumdemPs. Quint. decl.

debere (alicui) pecuniam, siehe dēbeo Nummer I

celeriter pecunia deesse coepitNep.

deponere pecuniam apud aliquemCic., ad Phacum (in Phakus)Liv., in Cilicia apud Solos in delubroCic.

devorare (durch die Gurgel jagen, verprassen) pecuniam, omnem pecuniam publicamCic.

dilapidare (verschwenden) pecuniamPs. Cic. ep. ad Octav. § 3 ICt.

dispensare pecuniam, die Kriegskasse verwalten, Kriegszahlmeister seinNep.

dissipare frustra pecuniam ex aerario acceptamCic.

dissipare atque effundere pecuniam publicamCic.

dissolvere pecuniamCic.

dissolvere alicui pecuniam pro aliqua re, etwas mit Geld ablösenCaes.

donare pecuniae quinquaginta talenta civibus suisNep.

donari magnā pecuniāNep.

eripere ab aliquo pecuniam grandemCic.

erogare (anweisen, auszahlen) ex aerario pecuniam publicamCic.

erogare quaestoribus pecuniam in classemCic., multas pecunias in operum locationesCic.

unde in eos sumptus pecunia erogareturLiv.

exhaurire omnem pecuniam ex aerarioCic.

exigere pecuniam, pecuniasCic., pecunias raptimLiv.

facere (sich machen, erwerben) magnas pecunias ex metallisNep.

fenerare pecuniam, siehe fēnero

fenerari pecuniam, pecuniasCic.

fenori dare alicui pecuniasCic.

pecunias alicui ferre acceptas, gutschreibenCic.

pecunias alicui ferre expensas, in Rechnung bringen, als mir schuldig eintragenCic.

pecunias alicui sine fenore expensas ferre, vorschießenLiv.

pecuniā fidereNep.

pecuniam habere, non habereCic.

pecuniam tantam habere, ut etc.Cic.

imperare civitatibus pecuniam classis nomineCic.

imperare civitatibus tyrannisque magnas pecuniasCaes.

imperare iis ampliorem pecuniamAuct. b. Alex.

imperare pecuniamCic.

indigere pecuniaeCic., pecuniāNep.

pecunia publica largitione magistratuum quotannis interit (geht Null für Null auf)Nep.

legare alicui pecuniamCic., alicui testamento pecuniamPs. Quint. decl., alicui testamento grandem pecuniamCic.

locupletare pecuniā totam AfricamNep.

mercari praesenti pecuniāPlaut.

multari pecuniāNep.

mutuari pecuniamPs. Quint. decl., pecuniasCic., pecunias levioribus usurisSuet.

pecunias mutuas sumereCic., ab aliquoCaes.

pecuniam mutuam sumere ab aliquoCic.

insequentis anni pecuniam mutuam praecipere, als Anleihe vorausnehmenCaes.

pecuniam dare mutuamCic.

quaerere pecunias mutuas fenoreLiv.

numerare alicui pecuniamCic.

nescire pecuniam, das G. nicht kennenSolin.

pecuniam occupare grandi fenoreCic., graviore fenoreSuet.

parare (anschaffen) pecuniā aliquid (zum Beispiel equos, vasa pretiosa)Cic.

parĕre (erwerben) pecuniam in operis artificum scaenicorumGell.

pecunia non modo non contra leges, sed legibus (gesetzlich) partaCic.

pendĕre pecuniam, siehe pendo Nummer I, B, 1

perdere pecuniamGell.

tantam pecuniam populi Romani tam brevi tempore perire potuisseCic.

permutare (in Wechsel umsetzen) pecuniamCic.

perscribere pecuniam, siehe per-scrībo

persolvere alicui pecuniam ab aliquoCic.

petere pecuniam ab aliquoCic.

polliceri alicui pecuniamCic.

ponere (niederlegen) pecuniam apud aliquemCic.

promere pecuniam ex aerario contra legemLiv.

profundere pecuniamCic., tantam pecuniamPlin. pan.

pecunia publica, quae ex metallis redibatNep.

redigere pecuniam ex etc. oder in etc., siehe redigo Nummer II, A

redigere omnia in pecuniam, zu G. machenPs. Quint. decl.

referre (buchen, verrechnen) pecunias acceptas und dergleichen, siehe re-fero Nummer II, 2

repetere pecunias statuarum nomine, der Bildsäulen halber wegen Erpressung klagenCic.

reponere pecuniam in aerarioNep.

repraesentare pecuniam ab aliquo, durch Anweisung an jemanden bar zahlenCic.

retribuere populo pecuniam pro Siculo frumento acceptamLiv.

seponere captivam pecuniam in aedificationem templiLiv.

solvere pecuniam, siehe solvo Nummer I, B, 1, a, α

sublevare pecuniā alicuius fugamNep.

subministrare alicui pecuniamCic.

sumere pecuniam alicuius fide (auf jemands Kredit) ab aliquoCic.

ut pecunia superesset, quae in aerario reponereturNep.

suppeditare alicui pecuniamNep.

transferre omnem pecuniam AthenasNep.

cum privatis non potuerat transigi minore pecuniāCic.

venire (gelangen) paucis annis ad magnas pecuniasCic.

b)in der späteren Kaiserzeit = nummus, die Münze, das Geldstück, Geldmünze

vitiare pecuniasEutr. 9, 14

besonders die Kupfermünze

scaenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavitLampr. Alex. Sev. 33. § 3

c)personifiziert

dea PecuniaArnob. 4, 9Augustin. de civ. dei 4, 21, als Beiname Jupitersibid. 7, 11

Archaistisch pequnia, oft in InschriftenCorp. inscr. Lat. 1, 577 colum. 3, 13; 1, 604 und öfter

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

pecūnia, ae, feminine pecu, property, riches, wealth

pecuniam facere, accumulateCic.

ut pecuniā fortunisque nostris contentus sitCic.

ea (i.e. pecora) pecunia illis estLiv.

Money

Pecuniam neglegereTer.

publicaCic.

certa, a specified sumCic.

pecuniam cogere a civitatibusCic.

credita nobisCic.

pecunias conferre ad statuasCic.

gravi faenore occupareCic.

conlocatam habereCic.

dare mutuamCic.

exige pecuniam a civitatibusCic.

funestaIuv.

pecuniarum repetundarum reus, of embezzlementSall.

mutuas pecunias faenore quaerensLiv.

Et genus et formam regina pecunia donat, i.e. supplies all defectsHor.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu