konsonant.-Konj. (i-Erw.)
capere
capiō cēpī captum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
1. capio, cēpī, captum, ere (vergleiche κάπτω, ich schnappe, κώπη, der Griff), nehmen
I)zugreifend nehmen = fassen, ergreifen
A)im Allgemeinen
1)eigentlich
a)mit der Hand usw.
calculum (Stein in der Urinblase)Cels.
flabellumTer.
alicuius vestemTer.
baculumOv.
hanc cotemLiv.
arma, zu den Waffen greifenCic.und anderes. Wunder Cic. Planc. 36, 88; Fabri Liv. 22, 5, 3
saxa manuVerg.
florem ternis digitisPlin.
scutum laevāPlin.
sibi coronam in caputPlaut. Amph. 999
b)durch Besitzergreifen überhaupt
terras, Land gewinnen, sich zur Erde herablassen (von Vögeln)Verg. Aen. 1, 396
So nun besonders
α)(als militärischer terminus technicus) irgendwo Posto fassen = sich auf seinen Posten begeben, einen Ort besetzen, einnehmen
locum, Posto fassen, sich aufstellenCaes.Cic.Verg.
locaCaes.
locum editumNep.
locum paulo editioremSall.
montemCaes.
arcemCaes.
β)einen Ort erreichen, an einen Ort gelangen, besonders zu Schiff
insulam Caes.
portumCaes.
und (bildlich)
portum otiiCic.
cum ignorarent, quem locum reliquae (naves) cepissentCaes.
und einen Ort zu erreichen suchen
proximos colles capere universosCaes. b. c. 2, 42, 1
montes proximos fugā capiuntLiv. 9, 43, 20
γ)einen Ort zu einem bestimmten Zweck in Beschlag nehmen, ausersehen, auswählen
locum oculisVerg.
und als militärischer terminus technicus
locum castrisLiv.
und so bloß
locaCaes.
und als terminus technicus der Auguralsprache
prospectum ad urbem agrumqueLiv.
tabernaculum recte, parum recte, vitioCic.
templa ad inaugurandumLiv.
δ)als juristischer und publizistischer terminus technicus
pignus (pignera) capere, siehe pīgnus
2)übertragen
a)eine Tätigkeit, ein Vorhaben usw. gleichsam in die Hand nehmen
α)überhaupt: ein Vorhaben usw. in Angriff nehmen, vornehmen, anstellen und dergleichen
impetum, siehe impetus Nummer II, A, 1 und B, 2
fugam, die Flucht ergreifenCaes.
conatus ad erumpendumLiv.
initium ex aliqua reQuint.
primordia agendi ab aliquoCic.
finemVerg.
auguriumLiv.
orgia cum aliquoVerg.
consilium (Entschluss), coniecturam, siehe cōnsilium, coniectūra
β)eine leitende, besonders öffentliche Tätigkeit antreten, übernehmen
provinciam duramTer.
moderamina (navis)Ov.
magistratum, consulatumCic.
pontificatum maximumSuet.
b)eine Gelegenheit usw. gleichsam in Beschlag nehmen = abpassen, ergreifen
causamTer.
occasionem mittendae ad Syphacem legationisFrontin.
und besonders
tempus (den günstigen Zeitpunkt, den günstigen Augenblick)Liv.
satis scite et commode tempus ad aliquem abeundiCic.
c)einen Beweis, ein Beispiel woher entnehmen
documentum ex aliquoCic.
specimen alicuius rei ex aliqua reCic.
exemplum de aliquo und ex aliqua reTer.Cic.
d)eine Eigenschaft, Gesinnung, Gewohnheit usw. sich aneignen
virtutem animoPlaut.
modumPlaut.
avi prudentiamCic.
patrium animum virtutemqueCic.
consuetudinem exercitationemqueCic.
e)eine Person »nehmen«, das heißt
α)zu einem Zweck hinzuziehen
magistrum ad eam rem improbumTer. Andr. 192
mit Angabe »als wen?« durch Prädikats-Akkusativ
aliquem fatorum comitemVerg.
aliquem consiliis sociumVerg.
β)aus einer Menge ausersehen, auswählen
virginem VestalemSuet.
in locum demortuae (virginis Vestalis) aliamSuet.
in singulos annos sacerdotem Iovis sortito (durchs Los)Cic.
und mit Angabe »als wen?« durch Prädikats-Akkusativ
aliquem iudicemPlaut. Liv.
aliquem arbitrumTer.
aliquem flaminemLiv.
aliquam sibi patronamTer.
B)als Feind »nehmen« = wegnehmen, etwas in seinen Besitz bringen, in seine Gewalt bringen
1)eigentlich
a)überhaupt
fures earum rerum, quas ceperunt, signa commutantCic.
lubido rei publicae capiundaeSall.
oppressā captāque re publicāCic.
b)im Krieg, im Kampf »nehmen«
α)bewegliche Gegenstände und Ländereien erbeuten, erobern
magnas praedasNep.
iuncta vehicula milleLiv.
navesNep.
pecuniam ex hostibusLiv.
agros de hostibusCic.
signum ex MacedoniaCic.
signum Carthagine (zu K.)Cic.
β)eine Örtlichkeit und dergleichen einnehmen, erobern
oppidumSall.
urbem, castra hostiumCic.
callesCic.
moenia scalisLiv.
oppidum viCato fr.
oppidum vi oppugnandoVatin. in Cic. ep.
Sassula urbs ex Tiburtibus captaLiv.
post captam Troiam atque deletamAugustin.
ager Etruscus de Tarquiniensibus quondam captusLiv.
und als Zeitbestimmung
post Troiam captamVell.
post urbem captamEutr.
ab condita urbe Roma ad captam candem urbemLiv.
γ)Menschen gefangen nehmen, fangen
belli nefarios ducesCic.
quattuor milia hostium cum multis militaribus signisLiv.
vivum (lebendig) Thuyn cum uxore et liberisNep.
und (bildlich)
numquam erit … tam captus equester ordo, so unterjocht, so unfreiCic. Sest. 52
servus ex hoste captusQuint.
capta ex CariaTer.
Livium captum TarentiCic.
Partizip substantivisch captus, ī, maskulin = captivus, ī, maskulin, der Gefangene, in Prosa gewöhnlich nur im Plural
in captos clementiā utiNep.
und capta, ae, feminin, die GefangeneSen. rhet.
c)Tiere (besonders auf der Jagd, beim Vogelstellen, beim Fischen) erlegen, fangen, einfangen
prolapsorum equitum vacuos equosLiv.
cervumPhaedr.
avesVarr. LL.
muremVal. Max.
piscesCic.
ista fera periculose captaSen.
illa quidem pro lepusculis capiebantur, patellae, pateraeCic.
2)übertragen
a)überhaupt: jemanden ergreifen, sich jemands bemächtigen
von äußeren Zuständen
ubi periculum quemque ceperat, ibi resistereSall. Iug. 51, 1
von inneren Zuständen: befallen, anwandeln
admiratio, metus capit aliquemLiv.
capit alicuius animum cura sacrorumLiv.
nos post reges exactos servitutis oblivio ceperatCic.
non prius sum conatus misericordiam commovere quam misericordiā sum ipse captusCic.
b)jemanden gleichsam einnehmen
α)überhaupt: physisch oder geistig
Passiv capi, physisch oder geistig eingenommen, gelähmt werden
mit Angabe »wodurch?« (= woran?) im Ablativvergleiche Fabri Liv. 21, 58, 5
altero oculo capi, auf einem Auge blind werdenLiv.
luminibus capi, erblindenLiv.
oculis et auribus captus, blind und taubCic.
captus pedibusSall. fr. und pedibus captusLiv.
membris omnibus captus ac debilis, an allen Gliedmaßen gänzlich gelähmtCic.
caput captum leto, das vom Tod befallene, todumnachtete HauptVerg.
captus mente, geistig umnachtet, verrücktCic.
velut captus animiTac., oder velut mente captāLiv., als hätte er den Kopf verloren, wie verrückt
capti et stupentes animi, befangeneLiv.
β)jemands Willenskraft: jemanden überlisten, betrügen
adversariumCic.
auresCic.
adulescentium animos dolisSall.
capi dolo alicuiusNep.
capi erroreLiv.
γ)jemands Neigung und Gemüt: jemanden fesseln, für sich einnehmen, gewinnen, bestechen, verlocken, betören
ut etiam adversantem ac repugnantem uti imperator fortis ac bonus capere possitCic.
quod insit in his aliquid probi, quod capit ignarosCic.
capior et scire cupio quomodo etc., lasse mich verlockenCic.
captus est, er hat sich fangen lassen (von einem Verliebten)Ter.
capere aliquem suā humanitateNep.
und
capi voluptateCic.
amore captivae captusLiv.
captus adulescentis et humanitate et doctrināNep.
δ)vor Gericht und überhaupt: jemanden überführen (wie αἱρειν τινά τινος)
aliquem impudicitiaiPlaut. Amph. 821
II)empfangend nehmen = fassen
A)im Allgemeinen
1)eigentlich
a)mit der Hand usw. nehmen, sich geben lassen, empfangen (Gegensatz dare)
praemiaVerg.
tantum praemiumPlin. pan.
nitidam praemia (als Belohnung) vaccamOv.
essedum aliquod capias suadeo et ad nos quam primum recurrasCic.
per aliquem aut honores aut divitiasCic.
ex calamitate alicuius nomenCaes.
de re publica nihil praeter gloriamCic.
und
poenam de aliquoLiv.
regnum ab aliquoOv.
So nun besonders
α)als publizistischer terminus technicus: pecuniam (pecunias) capere, Geld nehmen, sich geben lassen, sich aneignen, sowohl auf dem Weg der Erpressung als auch auf dem Weg der Bestechung (von Magistraten in den Provinzen, die dann de pecuniis repetundis belangt wurdenvergleiche Madvig Cic. de fin. 1, 24. p. 53²; Dietsch Sall. Iug. 32, 1)Cic.und andere
contra legesCic.
per vim atque iniuriamCic.
ob rem iudicandam oder iudicatamCic.
captarum pecuniarum ab regibus Illyriorum suspicione infamis, sich haben bestechen lassen von usw.Liv.
β)als juristischer terminus technicus: rechtlich erwerben, an etwas Eigentumsrecht erlangenICt.
besonders als Erbe erwerben, bekommen, erben
ex hereditate nihilCic.
qui morte testamentoque capiat quantum omnes heredesCic.
abdicatus, ne quid de bonis patris capiatQuint.
si capiendi ius nullum uxoriIuven.
absolut capere = erbfähig sein, perzipierenValens dig. 49, 14, 42 in.
γ)als terminus technicus der Geschäftssprache: eine Abgabe, einen Ertrag usw. einnehmen, beziehen
stipendium iure belliCaes.
plus fructi (alt = fructus) capies, si etc.Cato
vix auctione totā quinquagensiensPlaut.
vectigal ex agroLiv.
quinquagena talenta vectigalis ex castroNep.
ex eis praediis talenta argenti binaTer.
ex praediis sescenta sestertiaCic.
und besonders (bildlich)
fructum und fructum duplicem ex aliqua rePhaedr.Cic.
(bildlich)
utilitates ex amicitia maximas, erntenCic.
δ)eine andere Beschaffenheit, Gestalt usw. bekommen, annehmen
duritiem tacto ab aëreOv.
faciem aliquam morandoOv.
vultus prioresOv.
b)in oder an seinen Körper aufnehmen
α)leblose Objekte: in sich aufnehmen, zu sich nehmen, eindringen lassen, durchlassen
plenos capit alveus amnesOv.
fauces cibum et potum capiuntCels.
und von Personen
cibumKomikerSall.und andere
potionis quantum volet capiatCels.
quae gloria est capere multum?Sen.
β)(poetisch) lebende Objekte
alter ab undecimo tum me iam ceperat annus, ich war schon ins zwölfte J. getretenVerg.
und besonders von Örtlichkeiten: jemanden gastlich aufnehmen
donec fessos Aegyptia tellus ceperitOv.
2)übertragen
a)einen äußeren oder inneren Zustand, eine äußere oder innere Empfindung und dergleichen bekommen, gewinnen, erwerben, schöpfen, ernten, tragen oder ertragen müssen, empfinden, erleiden, erduldenvergleiche Burmann Ov. art. am. 2, 346
somnum capere non posseCic.
non partem ullam quietisCic.
ex suo propinquo rure hoc commodiTer.
aliquid commodi ex ea reTer.
aliquid detrimenti (besonders in der publizistischen Formel dent operam oder curent oder videant consules, ne quid res publica detrimenti capiat)Cic.
maximam calamitatemCic.
inimicitiasTer.
miseriam omnem (Gegensatz potiri gaudia)Ter.
laborem inanemTer.
laborem ex aliquo und ob aliquemTer.
desiderium ex filioCic.
magnum dolorem animoCic.
dolorem oder dolorem magnum ex aliqua reCic.
gaudium ex civibus victisLiv.
animi laetitiam memoriā alicuius reiCic.
summam laetitiam ex reditu alicuiusCic.
veram laudemTer.
und
maximam laudem ex aliqua reCic.
gloriam egregiam ex hosteLiv.
maximam gloriam ob aliquidCic.
voluptatem non mediocrem animo, quod etc.Cic.
voluptatem malis alienisCic.
voluptatem ex aliqua rePlaut.
b)jemanden bekommen als usw., mit doppeltem Akkusativ
inimicos omnes hominesTer. Andr. 695
B)prägnant: räumlich etwas fassen, das heißt für etwas Raum haben oder bieten, etwas in sich fassen oder begreifen, enthalten
1)eigentlich: von räumlichen Gegenständen
tot domus locupletissimas istius domus una capiet?Cic.
armarium, quod non legendos, sed lectitandos libros capitPlin. ep.
lapis excisus sic, ut pedes capiatCels.
portus ingentem vim navium capitLiv.
populi, quos dives Achaia cepitOv.
aptius hae capiant vadimonia garrula ceraeOv.
mit einer Negation: non (vix und dergleichen) capere, nicht (kaum) fassen (können), nicht Raum genug haben für usw. = zu klein sein für usw.
aedes nostrae vix capientTer.
pons fugientes non capiebatCurt.
unā domo capi non possuntCic.
nec iam se capit unda, fasst (hält) sich nicht mehr in sichVerg.
und bildlich
capere eius amentiam civitas, Italia, provinciae, regna non poterant, hatten nicht Raum genug für seinen Wahnsinn, das heißt konnten ihn nicht befriedigenCic.
nec te Troia capit, ist für dich zu kleinVerg.
ebenso
orbis te non caperetCurt.vergleiche Mützell Curt. 3, 4 (11), 12. p. 62
2)übertragen
a)überhaupt: etwas zu tun oder zu ertragen nicht zu schwierig finden, das heißt zu etwas (körperlich oder geistig) fähig sein, reif sein, etwas zulassen, vertragen, gestatten, nicht ausschließen
quicquid mortalitas capere poterat (was der Menschheit möglich war), explevimusCurt.
summo, quantum capit aetas illa, laboreQuint.
capere id rerum naturamQuint.
contio capit omnem vim orationisCic. de or. 2, 334
si aliquam superlationem res capitArnob. 1, 51
und mit der Negation
concupiscis quae non capis, was für dich zu groß istCurt.
iram non capit ipsa suam Procne, ist ihres Zorns nicht mächtigOv.
aetates nondum rhetorem capientes, noch nicht reif für usw.Quint.
rimam fissuramque non capit cedrusPlin.
daher (= ενδέχεται) es ist zulässig, es geht an, es ist möglich, mit folgendem InfinitivEccl.s. Rönsch Itala p. 351
b)geistig in sich aufnehmen
α)mit dem Gefühl: die Größe oder hohe Bedeutung von etwas fühlen, gewöhnlich mit einer Negation
non capiunt angustiae pectoris tui, non recipit levitas ista … tantam personamCic.
nullam esse gratiam tantam, quam non capere animus meus possetCic.
von Personen
vix spes ipse suas animo capit, fühlt kaum im Herzen die Größe dessen, was er hofftOv.
β)mit dem Verstand: etwas in seiner Totalität erfassen, in seinem ganzen Umfang verstehen, sich eine richtige Vorstellung von etwas machen (während intellegere = geistig durchdringensiehe Spalding Quint. 11, 1, 45)
mens nostra intelligentiaque capit, quae sit et beata natura et aeternaCic.
quod mentes eorum capere possentLiv.
von Personen
ne iudex eam orationem vel intellegere vel capere possitQuint.
und
quem (senatum) qui ex regibus constare dixit, unus veram speciem Romani senatus cepitLiv.
quantum capio, soviel ich versteheAugustin. serm. 311, 2
☞Archaistische Form capso = ceperoPlaut. Bacch. 712
capsis = ceperisCic. or. 154 (wo falsch erklärt)
capsit = ceperitPlaut. Pseud. 1022Acc. tr. 454Paul. ex Fest. 57, 15
capsimus = ceperimusPlaut. rud. 304
cepet = cepitColumn. rostr. Duil. a. 167 a. Chr. im Corp. inscr. Lat. 3, 1420322
Imperfekt capebatCommodian. apol. 120
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
capiō, cēpī (capsis, old for cēperisCic.), captus, ere CAP-, to take in hand, take hold of, lay hold of, take, seize, grasp
flabellumTer.
sacra manuVerg.
poculaHor.
baculumOv.
pigneraLiv.
manibus tympanumCatull.
loraProp.
arma capere alii, seized their armsSall.
ensemOv.
telaOv.
omnia arma contra illam pestem, i.e. contend in every wayCic.
Manlium arma cepisse, had begun hostilitiesSall.
capere arma parabat, was on the point of attackingOv.
Of food, to take, partake of
Cibum cum eāTer.
lauti cibum capiuntTac.
To take captive, seize, make prisoner
belli duces captos tenetisCic.
unus e filiis captus estCaes.
capta tria milia peditumLiv.
alquos ByzantiiNep.
captos ostendere civibus hostesHor.
Num capti (Phryges) potuere capi? could they not, when taken, be taken (once for all)?Verg.
casus est enim in capiendo (sc. praedones)Cic.
To catch, hunt down, take
pro se quisque quod ceperat adferebatCic.
cervumPhaedr.
illa pro lepusculis capiebantur, patellae, etc.Cic.
To win, captivate, charm, allure, enchain, enslave, fascinate
ut te redimas captum (i.e. amore)Ter.
quibus (rebus) illa aetas capi ac deleniri potestCic.
te pecuniā captumCic.
quem suā cepit humanitateNep.
hunc capit argenti splendorHor.
dulcedine vocisOv.
(bos) herbā captus viridiVerg.
oculis captisCic.
To cheat, seduce, deceive, mislead, betray, delude, catch
Aut quā viā te captent eādem ipsos capi?Ter.
eodem captus errore, involved inCic.
suis miserum me cepit ocellisProp.
carmine formosae capiunturTib.
me dolisSall.
capi alcuius doloNep.
alqm amicitiae mendacis imagineOv.
To defeat, convict, cast, overcome (in a suit or dispute)
ne tui consultores capianturCic.
in capiendo adversario versutus (orator)Cic.
To harm, lame, mutilate, maim, disable, impair, weaken
oculis et auribus captus, blind and deafCic.
membris omnibus captusCic.
altero oculo capitur, loses an eyeLiv.
capti auribus metuLiv.
lumineOv.
numquam erit tam captus equester ordoCic.
captā re publica Cic.
Participle passive, of the mind, deprived of sense, silly, insane, crazed, lunatic, mad
mente esse captumCic.
virgines captae furoreLiv.
capti et stupentes animiLiv.
To choose, select, elect, take, pick out, adopt, accept
iudicem populum R.Liv.
Me arbitrumTer.
inimicos homines, make enemiesTer.
sacerdotem sortitoCic.
Flaccus flamen captus a Licinio eratLiv.
Of places, to occupy, choose, select, take possession of, enter into
loca capere, to take up a positionCaes.
castris locum capereCic.
locum extra urbem editum capereNep.
locum editioremSall.
capto monteCaes.
Aventinum ad inaugurandum templaLiv.
montes fugā, for refugeLiv.
tumulumVerg.
terras captas despectare videntur (cycni), to be settling down on places selectedVerg.
To take by force, capture, storm, reduce, conquer, seize
pauca (oppida)Sall.
Troiā captāLiv.
quod (agri) de Campanis ceperantCic.
castra hostiumNep.
oppida manuVerg.; cf. oppressā captāque re publica
patriam suamLiv.
To reach, attain, arrive at, betake oneself to
insulamCaes.
oti illum portumCic.
Of property or money, to take, seize, wrest, receive, obtain, acquire, get
agros de hostibusCic.
ager ex hostibus captusLiv.
praedasNep.
ex hostibus pecuniamLiv.
cape cedo, give and takeTer.
de re publica nihil praeter gloriamNep.
ex calamitate populi R. nomen capereCaes.
regnum Tiberinus ab illis Cepit, succeeded toOv.
With pecuniam, to take illegally, exact, extort, accept a bribe, take blackmail
contra leges pecuniam cepisse?Cic.
pecuniae per vim atque iniuriam captaeCic.
aperte pecunias ob rem iudicandamCic.
alqm pecuniae captae arcessereSall.
To take, inherit, obtain, acquire, get, accept
morte testamentove alcuius alqd capereCic.
a civibus Romanis hereditatesCic.
si capiendi Ius nullum uxoriIuv.
To collect, receive, obtain
ex eis praediis talenta argentiTer.
stipendium iure belliCaes.
ex quo (castro) talentaNep.
Figuratively, to take, seize, obtain, get, enjoy, reap
FructumTer.
fructūs auctoritatisCic.
fructum vestri in me amorisCic.
alquid ex eā re commodi?Ter.
utilitates ex amicitiāCic.
To take, assume, acquire, put on
gestūs voltūsque novosTer.
figurasOv.
To take, assume, adopt, cultivate, cherish, possess
petitoris personamCic.
patris vimCic.
patrium animumCic.
To undertake, assume, enter upon, accept, take up
provinciam duramTer.
consulatumCic.
honoresNep.
rerum moderamenOv.
rem publicamSall.
magistratumLiv.
With dative of person, to obtain for, secure for
patres praeturam Camillo ceperuntLiv.
To begin, enter upon, undertake
bellumCic.
laboresTer.
augurium ex arceLiv.
aliud initium belli, i.e. war on a new planCaes.
conatūs ad erumpendumLiv.
nec vestra capit discordia finemVerg.
ad impetum capiundum spatium, to take a startLiv.
somnum, fall asleepCic.
Poet.
Unde nova ingressūs experientia cepit? i.e. was devisedVerg.
To seize, embrace, take (an opportunity)
si quam causam ceperitTer.
tempus ad te adeundiCic.
To form, conceive, entertain, come to, reach
sensum verae gloriaeCic.
ex lucri magnitudine coniecturam furtiCic.
consilium unā tecumTer.
consilium hominis fortunas evertereCic.
consilium equitatum demittereCaes.
consilium ut exiremCic.
legionis opprimendae consiliumCaes.
To take, derive, draw, obtain
de te exemplumTer.
exemplum ex aliquā reCic.
To take, entertain, conceive, receive, be subjected to, suffer, experience
miseriam omnemTer.
angorem pro amicoCic.
ex huius incommodis molestiamCic.
infamiam sine voluptateCic.
invidiam apud patres ex largitioneLiv.
timoremVerg.
voluptatem animiCic.
With a feeling as subject, to seize, overcome, possess, occupy, affect, take possession of, move
Cupido cepit miseram nunc me, proloqui, etc.Cic.
ut caperet odium illam meiTer.
nos oblivio ceperatCic.
Romulum cupido cepit urbis condendaeLiv.
animum cura cepitLiv.
meae si te ceperunt taeda laudisVerg.
dementia cepit amantemVerg.
Of injury or loss, to suffer, take, be subjected to
calamitatemCic.
incommodi nihilCic.
Especially, in the formula by which the senate, in great emergencies, gave absolute power to magistrates
videant ne quid res publica detrimenti capiatCic.
senatus decrevit, darent operam consules, ne quid, etc.Sall.
To take in, receive, hold, contain, be large enough for
capit alveus amnesOv.
terra feras cepitOv.
quid turbae est! Aedes nostrae vix capient, scioTer.
unā domo iam capi non possuntCic.
Nec iam se capit undaVerg.
Non tuus hoc capiet venter plus ac meusHor.
tot domūs locupletissimas istius domus una capiet? will swallow upCic.
To contain, hold, suffice for, be strong enough for, bear
eam amentiamCic.
nec capiunt inclusas pectora flammasOv.
iram Non capit ipsa suamOv.
Nec te Troia capit, is too small for your gloryVerg.
To take, receive, hold, comprehend, grasp, embrace
gratia, quantam maximam animi nostri capere possuntCic.
ille unus veram speciem senatūs cepitLiv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu