o-Dekl. (n.)

auxilium auxiliī  n

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

auxilium, ī, neutrum (augeo), der Zuwachs, um etwas durchzuführen, die Hilfe

I)im Allgemeinen: die Hilfe (abstrakt und konkret), die Hilfeleistung, das Hilfsmittel (Mittel), die Abhilfe, der Beistand, die Mitwirkung, Unterstützung, von Personen auch der Helfer (Gegensatz exitiumPlaut. rud. prol. 68)

summum aux. omnium gentium (vom Konsul)Cic.

aux. Romanum (der Römer)Liv.

aux. adventiciumCic.

aux. argentariumPlaut.

mit subjektivem Genitiv

aux. domus, HelferOv.

Graecorum auxilioCic.

auxilio noctis, mit Hilfe = unter dem Schutz der N.Sall.

auxilio tempestatis, vom stürmischen Wetter begünstigtCaes.

mit objektivem Genitiv

aux. salutisCaes.Nep.

hortandi suosAuct. b. Alex.

mit adversus und Akkusativ

opportunum adversus Indos auxiliumCurt.

quibus auxilii latio adversus consules essetLiv. (vergleiche unten mit dare und esse)

accire aliquem auxilioTac.

accurrere auxilioSall., in auxiliumSuet.

adiungere sibi auxiliumCic.

auxilio alicuius adiuvariLiv. epit.

aliquem advocare in auxilium alicuius rei (wegen etwas)Tac.

auxilii nihil afferreTer.

unius civitatis firmum auxilium amittereCic.

arcessere aliquem auxilioCaes., in auxiliumAur. Vict.

arripere opem auxiliumque ad aliquidPlaut.

ad auxilium convenireCaes.

auxilio plebem per magistratus ex omnibus vicis convocareSuet.

dare auxiliumVerg. Liv.

dare adversus aliquem auxiliumLiv.Iustin.s. Benecke Iustin. 38, 5, 3

ad extremum auxilium descendereCaes.

effundere supremum auxiliumLiv.

egere auxilioSall.Ov. Quint.

auxilium esse alicuiPlaut., oder gewöhnlich esse auxilio und esse alicui auxilioKomikerCaes.Sall.Nep.und andere

alicui in peccato adiutricem, auxilio in paterna iniuria esseTer.

consuli adversus intercessionem collegae auxilio esseLiv.

und

alicui nemo auxilio est, quin mit KonjunktivLiv. 9, 26, 10

und

quod ne fieret, tribuni plebis auxilio fueruntLiv. epit. 59

tum quoque, si se appellet, auxilio ei futurum, ne causam dicatLiv. 38, 52, 10

in auxilio (alicuius) oder in auxilium essePlin.Iustin.Eutr.s. Dudend. Caes. b. G. 3, 11, 2

aliquid auxilii est in aliquo, es ist H. bei jemandem zu findenCaes.

evocare aliquem ex Africa in auxiliumSuet.

extremum auxilium expeririCaes.

serum auxilium perditis eratLiv.

vestri est auxilii mit folgendem InfinitivCic. Clu. 4

expetere auxilium ab aliquoTer.Cic.

exspectare vestrum auxiliumCic.

ferre auxiliumCic.

alicui ferre auxiliumEnn. fr.KomikerCic.Caes.und andere

opem auxiliumque alicuiCic.

ferre auxilium pecuniae, das G. rettenCaes.

ferre alicui auxilium contra tantam vim sceleris praesentisCic.

Aetolos in auxilio habereLiv. epit.

implorare auxilium alicuiusCic., oder auxilium ab aliquoCaes.

auxilium alicuius implorare et flagitareCic.

suo auxilio fretiCic.

deos in auxilium invocareQuint.

mittere alicui auxiliumCurt.

aliquem auxilio mittereCaes.

mitti alicui auxilio ab aliquoNep.

negare alicui auxiliumLiv.

alicui opus est auxilio alicuiusSall. fr.Cic.

offertur alicui auxilium alicuiusCic.

orbari auxilioCic.

alicuius auxilium sibi paratum putareCic.

petere auxilium ab aliquoCic.

auxilium petere contra aliquemHirt. b. G.

petere ab aliquo auxilium salutisNep.

polliceri auxilium alicui reiCic.

polliceri auxilium in publicum (zum allgemeinen Nutzen)Quint.

postulare auxiliumCaes.

privari auxilio sociorumNep.

proficisci alicui auxilioNep.

promittere alicui auxiliumOv.

quaerere auxiliumCic.

reperire alicui rei auxiliumCaes.

requirere auxilium vestrum oder nullumCic.

rogare auxiliumCaes., auxilium summissā voceOv.

spoliari auxilio alicuiusCic.

succurrere alicui auxilioCaes.

uti auxilio (Mitwirkung) elephantorumLiv.

uti auxilio legisQuint.

venire alicui auxilioCaes.und andere, in auxiliumSuet.

Plural auxilia, entweder überhaupt Hilfe usw. (siehe oben)

auxilia magicaTibull.

aux. extrinsecus assumptaQuint.

mit subjektivem Genitiv

auxilia equitumCaes.

provinciarumCaes.

GraecorumLiv.

liberorumQuint.

mit objektivem Genitiv

salutis auxiliaCic.

omnium sibi auxilia adiungereCic.

salutis auxilia ad aliquem afferreCic.

assidēre auxiliis suis, vom SchifferOv.

cuncta auxilia (Stützen) rei publicae labefactare convellerequeCic.

auxilia formidareCurt.

longinquis auxiliis indigereLiv.

neutris auxilia mittere, neutral bleibenCaes.

negare alicui auxiliaLiv.Scrib.

auxilia portareSall.

illorum auxiliis utiCic.

oder Hilfsquellen

copiae auxiliaque alicuiusCaes.

haec auxilia oder magna duo auxilia detrahere alicuiCaes.Cic.

minuere auxilia populi RomaniCic.

II)insbesondere

a)als medizinischer terminus technicus: die Hilfe, das Hilfsmittel, das Heilmittel für oder gegen etwas

absolut oder mit objektivem Genitiv oder mit adversus und Akkusativ

aux. ancepsCels.

aux. optimum, praesentissimumCels.

auxilia imbecilliora, validioraCels.

omne auxilium corporis, jedes auf den K. angewandte H.Cels.

aux. adversae valetudinisCels.

aux. adversus profusionem sanguinisCels.

adhibere auxiliumCels., auxiliaScrib.

admovere aliquod auxiliumCels.

egere auxilioCels.

opus est auxilioCels.

b)Plural auxilia als militärischer terminus technicus

α)militärisches Hilfsmittel = Streitkräfte, Militärmacht

auxilia infirmaCaes.

magna equitatusAuct. b. Afr.

equestriaAuct. b. Afr.

equitum peditumqueCaes.

contrahere undique auxiliaIustin.

β)Hilfstruppen, Hilfsvölker (Gegensatz legiones, copiae [eigene Streitkräfte])

auxilia et suppetiaePlaut.

auxilia barbaraCaes.

levis armaturaeHirt. b. G.

peditum, peditatus equitatusqueCaes.

ab sociis auxilia arcessereSall.

auxilia ex Britannia arcessereCaes.

auxilia cogereVerg.

auxilia comparareCic.

mittere alicui auxiliaCic.

im Gegensatz zu equitatus und equites = Hilfstruppen zu Fuß

auxilia equitatumque comparareCaes.

magnos equitatus magnaque auxilia exspectareCaes.

equites auxiliaque barbaris omnibus imperareCaes.

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

auxilium, ī, neuter AVC-, help, aid, assistance, support, succor

ad auxilium copiaTer.

plarimis esse auxilioNep.

suis auxilium ferreCaes.

auxilium sibi adiungereCic.

ab alquo expetereCic.

laborum, means of avoidingVerg.

auxilia portareSall.

magna duo auxilia, sources of aidLiv.

Mittat ut auxilium sine seOv.

plural, auxiliary troops, auxiliaries

barbaraCaes.

adventiciaCic.

Pompeio mittereCic.

cogereVerg.

auxiliis in mediam aciem coniectisCaes.

Military force, troops

infirmaCaes.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu