a-Konjugation
portāre
portō portāvī portātum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
porto, āvī, ātum, āre (vergleiche porta), befördern = tragen, führen, fahren, bringen, darbringen, daher auch = bei sich oder mit sich führen, mitnehmen, wegschaffen, fortschaffen, und = herbeitragen, herbeischaffen, hinschaffen, zubringen, überbringen, zuführen
I)eigentlich: konkrete Objekte
1)im Allgemeinen
a)leblose Objekte
α)von Personen
oneraCaes.
onus molestumHor.
uteri onusVerg.
armaSall.
vix armaCurt.
cibum et armaSall.
sparos, lanceas, sudesSall.
fustes, heimtragen, nach Hause schleppenHor.
aquamCurt.
odores et purpuras et auro pensanda (von Kaufleuten)Sen.
commeatum secumCaes.
secum patrios penatesVerg.
utensilia secumSen.
ad usum belli gazam secumCurt.
copias secumSall.
omnia mecum porto meaCic.
mit Angabe womit? worauf? worin? worunter? und dergleichen, durch Ablativ oder durch Präpositionen
pedibus me porto meisIuven.
caput abscisum manibusHor.
panem umerisHor.
onera umerisCurt.
und so
umeris onera portantes, LastträgerCurt.
dorso graviora armaCurt.
plostris merces (von Kaufleuten)Auct. b. Afr.
aquam vasisCurt.
cadavera in arcaHor.
rugas frontis in verticeOv.
fasciculum librorum sub ala ut rusticum agnumHor.
in triumpho Massiliam, bei der Siegesfeier das Bildnis Massilias einhertragenCic.
mit Angabe von wo? und wohin? durch Adverbien oder durch Präpositionen oder durch bloßen Ablativ oder Akkusativ des Ortes
simul multa undique portari agique, quae etc.Caes.
primitias frugum eo (dahin) donaque aliaLiv.
commeatus ab urbe in castraLiv.
munera ad aliquem patriis ab orisVerg.
de proximo rure Abderam oppidum caudices ligni plurimos funiculo brevi circumdatosGell.
commeatum ad castra Pompei ex oppido Auct. b. Hisp.
pecuniam Faesulas ad ManliumSall.
Romae domum ad Antonium frumentumCic.
id frumentum ad exercitum in MacedoniamLiv.
donum amplum ad mea templaLiv.
ad eosdem deos merita donaLiv.
viaticum ad hostemCic.
commeatum ad aliquemCaes.
ea quae portantur ad exercitus, die Zufuhren zu den H.Liv.
port. tabulas et statuas in ItaliamVell.
stipendium in AfricamSall.
poetisch
titubantem ad moenia gressumSil. 10, 632
poetisch mit Angabe wohin? durch Dativ
avari Pygmalionis opes pelago (auf das M.)Verg. Aen. 1, 363
obvia ora duci, zum F. emporschauenSil. 1, 313
mit Angabe auf welchem Weg? durch per und Akkusativ
itinera, per quae commeatus necessarii portabanturAmm.
per aversa portatae arva carinaeSil.
ego sum, qui iussa per auras verba patris portoOv.
mit Angabe wem? durch Dativ
commeatus legionibusTac.
dona alicuiVerg.
donum ex auri pondo quadraginta IunomLiv.
crateram auream donum (als G.) Apollini DelphosLiv.
β)von leblosen Subjekten
inspice, quid portemOv.
iunctae aliae quinqueremes turres contabulatas portabantLiv.
naves, quae alimenta portabant et machinas, an Bord hattenAmm. (vergleiche Nummer b, α)
mit Angabe worin? durch in und Ablativ
nigrum niveo portans in corpore virus lolligoOv. hal. 131 H.
mit Angabe auf welchem Wege? durch per und Akkusativ
rara per caelum cum venti nubila portantLucr. 4, 441
b)lebende Wesen
α)von lebenden Subjekten
equus ut me portet, alat rexHor.
quem Thracius albis portat equus bicolor maculisVerg.
mit Angabe womit? worauf? worin? durch Ablativ oder durch Präpositionen
lecticā portariCic.
dorso grandiuscularum puellarum portari (von kleinen Kindern)Hieron.
in suo sinu natos portariOv.
mit Angabe von wo? oder wohin? durch Adverbien oder durch Präpositionen oder durch bloßen Ablativ oder Akkusativ des Ortes
nec te comitem (als B.) hinc portare Crëusam fasVerg.
quo portas puerum?Ter.
port. hominem ad Baias Neapoli (von N.) octaphoro AnicianoCic.
puerum Romam docendum (zum Unterricht)Hor.
duas legiones in MacedoniamLiv.
legiones secum in HispaniamLiv.
a triumphalibus liberis portari in rogumPlin.
poetisch mit Angabe wohin? durch Dativ
catulum cubiliNemes. cyn. 155
tumulo portaris et igniAuct. consol. ad Liv. 125
β)von leblosen Subjekten
tergum Bienoris haud solitum quemquam portare nisi ipsumOv. met. 12, 346
uti nulla navis, quae milites portaret (an Bord hatte), desiderareturCaes. b. G. 5, 23, 3
poetisch mit Angabe auf welchem Wege? durch Ablativ
nam te iam septima portat omnibus errantem terris et fluctibus aestas, durch alle Länder und MeereVerg. Aen. 1, 755
2)(poetisch) insbesondere: jemandem etwas beibringen
vulnus cuspideSil. 17, 451
II)übertragen: abstrakte Objekte
1)im Allgemeinen
α)von Personen
tantum ego nunc porto a portu tibi boniPlaut.
di boni, boni quid porto! Ter.
memineritis vos divitias decus gloriam in dextris vostris portareSall.
ad coniuges liberosque laetum nuntium portabantLiv.
tristitiam tradam protervis in mare portare ventisHor.
sociis atque amicis auxilia portabantSall.
hic vobis bellum et pacem portamusLiv.
bellum, o terra hospita, portasVerg.
multa patri mandata dabat portandaVerg.
has spes cogitationesque secum portantes urbem ingressi suntLiv.
β)von Leblosem
nescio quid peccati portat haec purgatio, diese Entschuldigung enthält (verrät) irgendein VergehenTer. heaut. 625
2)insbesondere: jemandem etwas bringen = etwas zufügen
alicui aliquam fallaciam, jemandem einen Betrug spielenTer. Andr. 433
von Leblosem
hora cruentam quae stragem Libyae portet, blutige Vernichtung bringtSil. 5, 89
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
portō, āvī, ātus, āre, frequentative 1 PAR-, to bear, carry, convey, take
hominem ad Baias octophoroCic.
viaticum ad hostemCic.
frumentum secumCaes.
corpora insueta ad onera portandaCaes.
sub alā Fasciculum librorumHor.
in suo sinu natosOv.
navis, quae milites portaret, had on boardCaes.
naves commeatum ab Ostiā in Hispaniam ad exercitum portantesLiv.
equus ut me portetHor.
Figuratively, to bear, carry, bring
Di boni, boni quid porto!Ter.
nescio quid peccati portat haec purgatio, importsTer.
portantia verba salutem, bringingOv.
tristitiam Tradam protervis in mare Portare ventisHor.
sociis atque amicis auxiliaSall.
ad coniuges laetum nuntiumLiv.
vobis bellum et pacemLiv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu