Adjektiv a/o-Dekl. dreiendig
cōnscius a um
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
cōnscius, a, um (con und scio)
I)mit einem anderen um etwas wissend, mitwissend, und substantivisch der Mitwisser, die Mitwisserin, der Zeuge, die Zeugin, der, die Vertraute, der Teilnehmer, die Teilnehmerin usw.
α)mit Genitiv
homo meorum in te studiorum et officiorum maxime consciusCic.
c. arcanorum, ein VertrauterAmm.
c. coniurationis, ein MitverschworenerSall.
c. necis (Gegensatz auctor)Suet.
poetisch
c. fati sideraVerg.
und mit Dativ der Person
alicui conscium esse tanti facinoris, tanti sceleris, um die Tat jemands wissenTer.Sall.und anderevergleiche Fabri und Dietsch Sall. Cat. 22, 2; Mützell Curt. 6, 6 [24], 36; Nipp. Tac. ann. 1, 43
β)mit Dativ = wissend um usw.s. Heinsius u. Burm. Ov. met. 6, 588; Ruhnken Ov. her. 15, 138; Oudend. Lucan. 1, 20
c. facinoriCic.
coeptisOv.
tot mysteriisApul.
poetisch
c. sacris noxOv.
c. conubiis aetherVerg.
γ)mit in und Ablativ
c. in privatis rebusCic.
δ)mit de und Ablativ
his de rebus conscium esse PisonemCic. ad Att. 2, 24, 3
ε)mit folgendem AcI
parturire eam nec gravidam esse ex te solus conscius es (darum weißt du allein)Ter. Hec. 392
ζ)mit folgendem indirekten Fragesatz
res, multis consciis quae gereretur, elataNep. Dion. 8, 4
η)absoluts. Heß Tac. Germ. 10, 8
fac me consciamPlaut.
nec mihi conscius est ullus homoPlaut.
sine ullo conscioCic.
conscios celareLiv.
consciis loca tradit, den MitverschworenenNep.
se ministros deorum, illos conscios (Vertraute)Tac.
von Vertrauten in Liebessachen
conscia cum possit scriptas portare tabellasOv.
miseram se conscia clametHor.
poetisch von Leblosem
nox, silvaOv.
II)bei sich selbst etwas wissend, selbstbewusst, sich bewusst (mit und ohne sibi)
A)im Allgemeinen
α)mit Genitiv
si alicuius iniuriae sibi c. fuissetCaes.
c. sibi recti (mens)Verg.
β)mit Dativ
c. factis mensLucr.
γ)mit in und Ablativ
nulla c. sibi turpi in reLucr.
δ)mit folgendem AcI
etsi mihi sum c. numquam me nimis cupidum fuisse vitaeCic.
conscius mihi sum nihil me scientem deliquisseLiv.
ε)mit folgendem indirekten Fragesatz
cum sibi c. esset, quam inimicum deberet Caesarem habereHirt. b. G.
ζ)mit Adverb
mulieres male sibi consciae, sich nichts Guten bewusst, schuldbewusstIustin. 2, 5, 7
η)absolut
conscii sibiSall.
ego pol quae mihi sum conscia, certo scio etc.Ter.
poetisch
virtus c.Verg.
B)insbesondere: des Unrechts sich bewusst, schuldbewusstvergleiche Fabri und Dietsch Sall. Cat. 14, 3
animusPlaut.Sall.und andere
poetisch übertragen
vultusSen. poët.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
cōnscius, adjective com- + scio, knowing in common, conscious with, privy, participant, accessory, witnessing
tam multis consciis, when so many knew itNep.
tam audacis facinorisTer.
alius alii tanti facinoris consciiSall.
horum eram consciusCic.
ante actae vitaeLiv.
flagitiorumCic.
peccatiHor.
numina veriVerg.
quorum nox conscia sola estOv.
qui fuere ei consciiTer.
mendacio meoCic.
conscium illi facinori fuisseCic.
coeptisOv.
conubiis aetherVerg.
mihi in privatis omnibus consciusCic.
his de rebus PisoCic.
res multis consciis quae gerereturNep.
Quo nec conscia fama sequatur, that knows meVerg.
conscia agmina iungunt, of alliesVerg.
As substantive, a partaker, accessory, accomplice, confidant, witness
conscius omnis abestOv.
ipsi tui conscii, sociiCic.
meorum consiliorumCic.
illos (equos) conscios putant (deorum)Tac.
conscia, the confidanteHor.
Knowing, conscious
alicuius iniuriae sibiCaes.
sibi nullius culpaeCic.
mens sibi conscia rectiVerg.
lupus audacis factiVerg.
mihi, numquam me nimis cupidum fuisse vitaeCic.
ego, quae mihi sum conscia, hoc scioTer.
virtusVerg.
partim conscii sibi, alii, etc., from a sense of guiltSall.
quos conscius animus exagitabat, guiltySall.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu