Adjektiv 3. Dekl. einendig (i-Dekl.)

fēlīx fēlīcis

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

1. fēlīx, īcis (zu einer Wurzel *dhē-, fruchtbar, Ertrag, vergleiche fenus, fecundus)

I)fruchtbar

arborLiv.

ebenso

ramiVerg. Tac.

regioOv.

ArabiaPlin.

II)übertragen

A)von dem, dem alles zu Glück geht = glücklich, beglückt, vom Glück begünstigt (Gegensatz miser)

1)im Allgemeinen

virCic.

saeculaOv.

multi dubitavere fortior an felicior essetSall.

Sulla felicissimus omniumCic.

felicissimus pater (Gegensatz miserrimus)Val. Max.

felix, qui etc., Heil dem Mann, der usw. Boëth.

ita sim felix, als BeteuerungsformelProp.

mit Genitivvergleiche Fritzsche Hor. sat. 1, 9, 11

cerebriHor.

Vergilius beatus felixque gratiaePlin.

rerum temporalium felixAugustin. de civ. dei 2, 23

mit ad und Akkusativ

ad casum fortunamque felixCic. Font. 43

poetisch mit bloßem Akkusativ (in)

hic publica felix, privata minusClaud. cons. Stil. 1, 29

mit Ablativ

recepto Caesare felixHor.

morte (suā) felixVerg.

Praxiteles quoque marmore (in M.) feliciorPlin.

ingenium et operibus et operum praemiis felixLiv. epit.

mit Ablativus Gerundivi

tam felix vobis corrumpendis fuit, bei eurer VerführungLiv. 3, 17, 2

felix es talia diligenter cogitando, amando felicior et ideo eris felicissima consequendoAugustin. ep. 267

mit in und Ablativ

sis felix, Caeli, sis in amore potensCatull. 100, 8

mit in und Ablativus Gerundivi

in te retinendo Asia erat felicior, quam nos in deducendoCic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 30

si minus felices in diligendo fuissemusCic. de amic. 60

mit ab und Ablativ

ille Graecus ab omni laude (vom Standpunkt allseitiger Anerkennung) feliciorCic. Brut. 63

mit Infinitiv

felicior ungere tela manu, glücklicher, mit besserem ErfolgVerg. Aen. 9, 772; georg. 1, 284Sil. 11, 441; 13, 126

Felix = der Glückliche, als Beiname, zum Beispiel SullasLiv. 30, 45, 6Plin. 7, 137, daher Plural: FelicesSen. de clem. 1, 14, 2

2)insbesondere

a)vom Glück begünstigt = reich

tam felix essesOv.

felicis (reichbegabten) quondam, nunc pauperis agri custodesTibull.

und so

rura feliciaStat.

b)glücklich = glücklich von statten gehend, glücklich ablaufend, von glücklichem Erfolg

curatioCels.

seditioLiv.

sententiaOv.

facilitasQuint.

sermo (Redeweise)Quint.

oder = glücklich geführt, ausgeführt (vollbracht), errungen

armaVerg.

felicissimae victoriaeVell.

felix eventu opus alicuius, eine in dem Erfolg glückliche Tat jemandsVell.

iam semel felix mendacium, mit Erfolg versuchte, erfolgreicheLiv.

B)aktiv: glücklich

a)Glück bringend oder verheißend

omenOv.

hostiaVerg.

sis felix tuis!Verg.

daher die Formel

quod bonum, faustum, felix fortunatumque sit! das heißt in Gottes Namen!Cic.

vergleiche

ut nobis haec habitatio bona fausta felix fortunataque evenatPlaut. trin. 40 sq.

so auch

quod tibi mihique sit felix!Liv.

mit Infinitiv

felix esse (es sei ein Glück) moriLucan. 4, 520

b)mit Heilkraft gesegnet

malum (Apfel)Verg. georg. 2, 127

c)freudebereitend, herzerfreuend, labend

pomaOv. met. 9, 92; 13, 719; 14, 627

vinaFronto de fer. Als. p. 224, 19 N.

d)befruchtend

limusVerg. georg. 2, 188

Ablativ felici (adjektivisch) und felice (substantivisch)siehe Neue-Wagener Formenl.³ 2, 113 und 115

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

fēlīx, īcis (ablative īcī, once īceCic.), adjective with comparative and superlative FEV-, fruitful, productive

arborLiv.

rami FelicioresHor.

Massica Baccho, in vinesVerg.

felicior regioOv.

limus, fertilizingVerg.

Bringing good-luck, of good omen, auspicious, favorable, propitious, fortunate, prosperous, felicitous

diesTer.

quod tibi mihique sit felix, redeoLiv.

omenOv.

Sis bonus o felixque tuis!Verg.

sententiaOv.

(dies) ponere vitemVerg.

Lucky, happy, fortunate, prosperous, successful

hominemTer.

Polycratem felicem appellabantCic.

ab omni laude feliciorCic.

felicissimus omniumSall.

exercitus magis strenuus quam felixSall.

morteVerg.

temporaIuv.

arma, victoryVerg.

mālum, wholesomeVerg.

vobis corrumpendis, successfulLiv.

Poet.

o te cerebri Felicem!Hor.

dies operumVerg.

felicior Unguere tela, successful inVerg.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu