i-Konjugation
dormīre
dormiō dormīvī dormītum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
dormio, īvī oder iī, ītum, īre (altindisch drā́ti, schläft, griechisch-homerisch εδραδον, schlief), schlafen
I)eigentlich
A)im Allgemeinen (Gegensatz vigilare)
ire dormitumKomikerund andere
dormitum abirePlaut., vaderePs. Apul. herb.Marc. Emp.
se dormitum conferreCic.
ad dormiendum proficisciCic.
dormitum dimittiHor.
dormientem excitareCic.
d. sub divo noctuCels.
in centunculo (von Sklaven)Sen.
in cubiculoPhaedr.
in tabernaculoPlaut.
cum aliquo, cum aliqua, bei jemanden schlafen (vom Mann und von der Frau)Cic.Ov.Iuven.
in lucem, in den Tag hineinHor.
in lucem arte et graviter dormireCic.
in medios diesHor.
in quintam horamFronto
bene, assidueCels.
innumerabilia saecula dormisseCic.
ex lassitudine artiusCic.
altum (tief)Iuven.
dormire non posse, schlaflos seinCael. Aur.
etiam dormiens (im Schlaf) vigilo pro aliquoSuet.
im Passiv: von der Zeit = verschlafen werden
tota mihi dormitur hiemsMart. 13, 59, 1
nox est perpetua una dormiendaCatull. 5, 5
nec a me totae (noctes) dormiunturAugustin. epist. 13, 1
unpersönlich
minimum dormitur in illo (lecto)Iuven. 6, 269
Sprichwörtlich
non omnibus dormio, ich übe nicht gegen alle gleiche NachsichtFest. 173, 5Cic. ep. 7, 24, 1
d. in aurem utramvis oder in aurem dextram, ohne Sorgen schlafen, fest schlafen = unbesorgt sein (επ᾽ ἀμφοτέραν καθεύδειν)Ter. heaut. 342Plin. ep. 4, 29, 1
B)prägnant: vom Todesschlaf
quid, si illum tractim tangam, ut dormiat, eins aufstriche zum EinschlafenPlaut. Amph. 313
und so Corp. inscr. Lat. 6, 10106
II)übertragen
A)untätig sein
beneficia dormientibus deferuntur, im Schlaf (das heißt ohne ihr Zutun)Cic.
dormiet VenusProp.
ferulae dormiantMart.
B)unbekümmert seinTer.Cael. in Cic. ep.
☞Archaistisches Futur dormiboPlaut. trin. 726, dormibitCato r.r. 5, 5
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
dormiō, īvī, ītum, īre, to sleep
dormiuntCic.
istos commoveboTer.
In nive, camp outHor.
Supine accusative
dormitum ego (eo)Hor.
dormitum dimittiturHor.
Passive impersonal
minimum dormitur in illo (lecto)Iuv.
Prov.
non omnibus dormioCic.
Figuratively, to rest, be at ease, be inactive, be idle
quibus beneficia dormientibus deferunturCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu