konsonat. Dekl. (3. Dekl.)
genus generis n
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
1. genus, eris, neutrum (geno = gigno, vergleiche γένος)
I)die Geburt, Abstammung, Abkunft, Herkunft, der Stand (der Geburt nach), speziell = die hohe Abkunft
a)der Menschen
generis auctor, VaterOv.
generis socia, Blutsgenossin, SchwesterOv.
gloria generis magniOv.
genus (hohe Abkunft) amborumOv.
genus regiumVell. Sen.
g. patriciumLiv.
plebeiumLiv.
maternum, paternumCic.und andere
dispari genere, dissimili linguāSall.
genere antiquiorAcc. fr.
genere TarentinusSuet.
Livia genere, probitate, formā Romanarum eminentissimaVell.
genere et nobilitate facile primusCic.
Graeci genereNep.
genus a magno ducere (herleiten) GradivoOv.
virtute non genere populo Romano commendariCic.
b)der Tiere
volucres genus inde trahuntOv. fast. 6, 132
c)lebloser Gegenstände
semper erit genus in pugna, die Abst. (der Welt) wird immer streitig bleibenManil. 1, 145
II)das Geschlecht
A)im engeren Sinn
1)der Zeit und Abstammung nach
a)das Geschlecht, Zeitalter, Menschenalter
anticum genusLucr.
tertium sollers genusSen. poët.
Pyrrhae genusVal. Flacc.
b)der Volksstamm, Stamm, die Nation
genus GraiumEnn.
HispanumLiv., Italicum, RomanumSall.
ferox genusLiv.
bellicosum utrumque genusLiv.
Aetolorum g.Liv.
Scytharum g.Iustin.
NomadumVerg.
paulo sunt (Ubii) eiusdem generis ceteris humanioresCaes.
2)bloß der Abstammung nach
a)der Stamm, das Geschlecht, Haus, die Familie
gentum aut generum affinitasAcc. tr.
fama generis et familiaeQuint.
nobilitas generisSuet.
generis claritasQuint.
auctores generis mei, Stammeltern, AhnenCic.
genus AemiliumVerg., Cilnium, FabiumLiv.
g. AeaciHor.
g. CorneliorumSuet.
genere regio natum esseCic.
equestri, sed splendido genere natusVell.
summis gnati generibusPlaut.
genus alto a sanguine Teucri prodere (fortpflanzen)Verg.
antiquitate generis florereNep.
b)(poetisch) ein einzelner oder einzelne aus dem Geschlecht, der Spross, Abkömmling, kollektiv = die Sprösslinge, Abkömmlinge
genus deorum (von Äneas)Verg.
Augustus Caesar, Divi genusVerg.
Uraniae g. (von Hymenaeus)Catull.
g. Adrasti (von Diomedes, Enkel des Adrastus)Ov.
ab alto demissum genus Aenea (von Augustus)Hor.
nepotum genus omneHor.
von Tieren
catulum dedit ille leaenae iuravitque genusCalp. ecl. 6, 5
3)der Fortpflanzung nach: das männliche und weibliche Geschlecht
a)eigentlich: physisch
genus virile, muliebreLucr.Cic.
femineumVerg.
mixtumVerg.
virorum omne genusLiv.Ov.
b)übertragen: als grammatikalischer terminus technicus
genus masculinumPaul. ex Fest.
in nominibus tria generaQuint.
in verbis quoque quis est adeo imperitus, ut ignoret genera et qualitatesQuint.
B)im weiteren Sinn: das Geschlecht als Gesamtheit gleichartiger lebender Wesen und lebloser Gegenstände
1)von leblosen Wesen
a)überhaupt: das Geschlecht, die Gattung
deûm genusEnn.
divôm genus humanumqueLucr.
g. humanumCic.und andere
g. mortaleLucr., immortaleVerg.
omne genusOv.
animale g.Lucr.
genus omne animantumLucr.
hominum pecudumque genusVerg.
b)insbesondere
α)von Menschen: die Gattung, Klasse, Rasse, der Stand, Schlag, die Zunft
id hominum est genus pessumumTer.
quod genus hoc hominum?Verg.
genus hoc universum, diese gesamte MenschenklasseCic.
utrumque genus hominumNep.
omne genus copiarumNep.
eius generis hominesCic.
amici, cuius generis penuria estCic.
istius generis asotiCic.
cuiusque generis hominesSall.
omnis generis hominesCic. oder aëneatoresSen.
genus hominum ferum incultumqueSall.
genus hominum agresteSall.
g. leoninumPlaut.
militare g.Liv.
de fabrorum quoque ac ministrorum atque id genus (und Leute dieses Schlags) numeroSuet.
conventus is, qui ex variis generibus (Elementen) constaretCaes.
β)von Tieren: die Gattung, Klasse, Rasse
g. alituumLucr.
genus omne volucrum oder aviumOv.
aves omne genusVarro
multa genera ferarumCaes.
quinque milia omne genus ferarumSuet.
genus acre, leonesOv.
g. vipereumVerg.
ovium summa genera duo, tectum et colonicumPlin.
viginti miba equarum ad genus faciendum (um die Rasse fortzupflanzen) in Macedoniam missaIustin.
2)von leblosen Gegenständen: die Gattung, Klasse, Art, Manier, der Zweig, Stil
a)eigentlich
α)konkrete Gegenstände
cibi g.Caes.
g. loricarumNep.
fructuum generaVarro LL.
arborum atque frugum generaIustin.
herbae id genusLiv.
navigii id genusVell.
hoc amictus genusQuint.
vasa omnis generisLiv.
omnis generis arma oder tormentaLiv.
omne genus frugumLiv.; omne genus rerum missiliaSuet.
seminaria omne genus (aller Art)Varro
libri fatidici Graeci et Latini generisSuet.
β)abstrakte Gegenstände
αα)überhaupt
id genus imperiiCic.
istud ipsum orationis genusCic.
omne genus eloquentiaeQuint.
machinae omnium generumSall.
genus poenae novumSall.
Aesopi genus, Gattung, Schriftgattung (Genre)Phaedr. 2. prol. 1
Doricum genus, BaustilVitr. 4, 3, 1
hoc genus scribendiHor.
docendi g.Suet.
genera furandiCic.
verba id genus (derartige)Varro LL.
aliquid id genus (Derartiges) scribereCic.
alicui concredere nugas hoc genus (derartige, dergleichen)Hor.
und so
alia hoc genusSuet.
quod genus (von welcher Art) virtus estCic.
ββ)als philosophischer terminus technicus: die Gattung (Gegensatz species oder pars, partes)VarroCic.und andere
genus universum in species certas partiri ac dividereCic.
b)übertragen
α)die Art, Weise, Art und Weise, Manier
quod hoc genus est, quae haec est coniuratioTer.
hoc genere optime etiam olea inseriturCol.
ramos fortes eodem genere deposuitSen.
omni genere quod des adornandum estSen.
eo genere, quo Galba interemptus estSuet.
quo enim melius genere negotium meum agere potuit?Sen.
cum maesti deliberaremus, quonam genere praesentem evitaremus procellamPetron.
animam variis generibus emittuntSen.
peperit mihi tria nescio quae prodigia variis generibus inter se et me furentiaSen. rhet.
β)die Hinsicht, Rücksicht, Beziehung
itaque uno genere, opinor, circumscribere habetis in animo genus hoc oratorum, quod etc.Cic.
magnus homo, sed varius in omni genereNep.
tota domus in omni genere diligens, durchgängig pünktlichCic.
quinquaginta navium classis instructa omni genereDict.
Galli Senones, gens naturā ferox, adeo omni genere terribilis fuit, ut etc.Flor.
☞Dativ Plural genesibusCensorin. 14, 12
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
genus, eris, neuter GEN-, a race, stock, family, birth, descent, origin
haec Indigna genere nostroTer.
nobili genere natiCic.
amplissimo genere natusCaes.
generis socia, sisterOv.
genere primusCic.
patriciumLiv.
genus unde Atii duxereVerg.
fortuna non mutat genusHor.
plebei generisLiv.
Adverbial accusative
Qui genus (estis)? Of what race?Verg.
Birth, noble birth, high descent
propter genus rem publicam tenereCic.
Et genus et virtus, nisi cum re, vilior algā estHor.
iactare genusHor.
Cui genus et nomen fuissentVerg.
generis praemiumLiv.
A race, line, descendants, posterity
liberorum ex te, Enn. ap.Cic.
TantaliHor.
neglectum, i.e. the RomansHor.
A descendant, child, son, offspring
deorumVerg.
audex Iapeti, PrometheusHor.
ab alto Demissum Aeneā, i.e. OctavianusHor.
A race, stock, class, sort, species, genus, kind, rank, order, division
humanumCic.
hominumSall.
omnes mortales omnium generumCic.
inter id genus, plebeiansLiv.
RomanumCic.
MacedonumLiv.
qui (conventus) ex variis generibus constaretCaes.
iudicum genus et formaCic.
inritabile vatumHor.
hominum virile, sexCic.
Femineum, sexVerg.
consulare, rankCic.
militare, orderLiv.
eorum hominum . . . genera sunt duoCaes.
Of animals, a kind, class, sort, species
altivolantum, birdsEnn. ap. Cic.
pisciumHor.
malefici generis animaliaSall.
Diversum confusa genus panthera cameloHor.
varia genera bestiarumCic.
Of things, a kind, sort, description, class, order, character, division
omnia in suo quaeque genereCic.
naves omni genere armorum ornatissimaeCaes.
cibiCaes.
omne commeatūsLiv.
triplex rerum publicarumCic.
dulce orationisCic.
dicendiCic.
praeda omnis generisLiv.
poenae novomSall.
letiOv.
Aesopi, mannerPhaedr.
genera civitatumCic.
machinae omnium generumSall.
nugae Hoc genus (i.e. huius generis)Hor.
aliquid id genus scribereCic.
quod genus virtus estCic.
te cottidie in omni genere desiderem, in every wayCic.
domus in omni genere diligensCic.
in aliquo genere, in any respect whateverCic.
In philosophy, a general term, logical genus
formae dicendi specie dispares, genere laudabilesCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu