e-Konjugation
cōnfitērī
cōnfiteor cōnfessus sum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
cōn-fiteor, fessus sum, ērī (con und fateor), eingestehen, zugestehen, gestehen (Gegensatz infitiari)
I)eigentlich
1)im Allgemeinen
ignosce, orat confitetur purgatTer.
hic ego non solum confiteor, sed etiam profiteorCic. fr.
tacendo loqui, non infitiando confiteri videbanturCic.
reus confitens (der geständige)Cic.
confessae manus, die sich durch ihre bittende Haltung für überwunden erklärenOv. met. 5, 215
mit Angabe »wem? gegen wen?« durch Dativ
Nicomacho confessusCurt.
mit Angabe »was?« durch Akkusativ
peccatum suum (Gegensatz celare p. s.)Curt.
facinusCurt.
hoc crimen, novum crimenCic.
quid confitetur, atque ita libenter confitetur, ut non solum fateri (zu bekennen), sed etiam profiteri (frei herauszusagen) videatur?Cic.
und zugleich mit Angabe »wem?« durch Dativ
amorem nutriciOv.
amorem patris nutriciQuint.
oder durch doppelten Akkusativ
se victosCaes.
se imperitumQuint.
causam Caesaris melioremQuint.
oder durch AcI
multa se ignorareCic.
me abs te cupisse laudari aperte atque ingenue confitebarCic.
cui debere (me) salutem confiteorOv.
vinci se confitentur, sie erklären sich für besiegtPlin.
und zugleich mit Angabe »in Betreff wessen?« durch de und Ablativ
aliquid de venenoCic.
hoc de statuisCic.
summam infirmitatem de seQuint.
und bloß mit Angabe »in Betreff wessen?« durch de und Ablativ
de seCic.
de maleficioCic.
de patriae parricidioCic.
de caede alicuiusTac.
Partizip Perfekt confessus, a, um
a)aktiv = der sein Verbrechen, seine Schuld eingestanden hat, geständig
gladiatores c.Cic.
quinque homines comprehensi atque confessiCic.
c. in iudicio reusICt.
c. reusPhaedr.Ov.
pro confesso haberi, als g. angesehen werdenICt.
de confessis (civibus), sicut de manifestis (überführten) rerum capitalium more maiorum supplicium sumereSall.
nunc ab nobis et confessio culpae exprimitur, et ut a confessis res extemplo repetunturLiv.
b)passiv = eingestanden
aes (Schuld) confessumXII tabb. b. Gell. 15, 13, 11 und 20, 1, 45
ut omnes intellegant, quam improbam quam manifestam, quam confessam rem pecuniā redimere coneturCic. Verr. 3, 130
später überhaupt allgemein zugestanden, ~ eingeräumt, anerkannt, ausgemacht, unzweifelhaft (Gegensatz controversus, controversiosus, dubiusvergleiche Burmann Phaedr. 4, 25, 22)
quasi confessa nec dubia signaCol.
c. hostium obsequiaPlin, pan.
und substantivisch confessum, ī, neutrum, in den Kasus obliqui
in confessum venire, allgemein zugestanden werdenPlin. ep.
ad liquidum confessumque perducere omniaQuint.
in confesso esse, unzweifelhaft sein
horum merita in confesso suntSen.
ebenso
quod apud me in confesso est mit folgendem AcIVell.Plin.Tac.
ex confesso turpia esse, unzweifelhaftSen.
vita cervis in confesso (unzweifelhaft) longa estPlin.
ab aliquo pro confesso et indubitato habitum esseLact.
und im Plural
de confessis dissererePlin.
adhuc versamur in confessisQuint.
a confessis transeamus ad dubiaSen.
2)insbesondere (bei den Eccl.): sich zu jemandem oder etwas bekennen, besonders preisend, lobend, dankend
ChristumPrud. perist. 5, 40
deum summumLact. 2, 1, 6
omne euangelium (Gegensatz negare unum euangelium)Tert. de cor. 11
mit Dativ
tibi, domineVulg. psalm. 137, 1
nomini tuo ibid. 141, 8
II)übertragen: durch die Tat kundgeben, offenbaren, zu erkennen (zu verstehen) geben
seOv.
deam (sich als G.)Verg.
suam inscientiamQuint.
vultibus iramOv.
motum animi lacrimisQuint.
admirationem suam non acclamatione tantum, sed etiam plausuQuint.
mit folgendem AcI
sublatis oculis agitatoque corpore vivere se confiteturPlin. ep.
praeterito tempore varie formari verba ipsa analogia confiteturQuint.
☞Paragogischer Infinitiv Präsens confiterier Plaut, cist. 170
Aktiv Futur confitebimus Itala (Psalt. Ver.) psalm. 78, 3
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
cōnfiteor, fessus, ērī, deponent com- + fateor, to acknowledge, confess, own, avow, concede, allow, grant
confitereTer.
confitentem audire alqmCic.
non infitiando confiteri videbanturCic.
Confessas manūs tendens, in surrenderOv.
scelusCic.
amorem nutriciOv.
se victosCaes.
se, revealOv.
deamVerg.
se hostemCic.
hoc de statuisCic.
hoc confiteor iure Mi obtigisseTer.
sese plurimum ei debereCaes.
largitionem factam esseCic.
O cui debere salutem confiteorOv.
Figuratively, to reveal, manifest, show
confessa voltibus iramOv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu