Pronomina subst. (zweiendig)

aliquis aliquid

(subst.)

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

ali-quis, aliqua, aliquid, Plural aliqui, Indefinitpronomen, substantivisch und adjektivisch (alius quis), eigentlich alius nescio quis, das heißt dieser oder ein anderer aus der Mehrzahl, irgendjemand (einer), irgendein oder irgendetwas, dieser und jener, im Plural auch irgendwelche, einige, manche

I)im Allgemeinen

a)allein

α)substantivisch

is aliquis, dieser JemandCic.

quisquis est ille, si modo est aliquisCic.

declamabam saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidieCic.

aut ipse occurrebat aut aliquos mittebatLiv.

quem igitur cum omnium gratia voluit, hunc voluit cum aliquorum querelaCic.

nihilne tibi videor an aliquid dicere?Cic.

vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribereCic.

aliquid facerem, ut hoc ne facerem, ich würde, ich weiß nicht was, tunTer.

aliquid fiet, interea fiet aliquid, es wird irgendetwas geschehenKomiker

und so

erit hic aliquid aliquandoCic. ep.vergleiche Klotz und Spengel Ter. Andr. 314

feminin

aliqua (Akkusativ aliquam)Ov. met. 10, 560(Varr. LL. 6, 56 zweifelhaft)

β)adjektivischvergleiche Osann Cic. de rep. 1, 68. p. 140

aliquis deus, irgendein GottCic.

aliquis errorVerg.

aliquo tempore anni, einmal im JahrLiv.

sine aliquo quaestu atque praedaCic.

sine aliquo timore, ohne Anwandlung von FurchtCic.

non sine aliqua spe et cogitationeCic.

qui alicui rei est, der zu etwas taugtCic.

aliquo modoPlaut.

aliquo pactoTer.

aliqua ex parte, einigermaßenCic.

aliquā re publica, wenn der Staat einigermaßen bestehen kann, bei leidlichen Verhältnissen im StaatCic.

aliquialii, quidamaliqui, quidamaliialiquiPlin.siehe Sillig zu Plin. 33, 101 u. zu 34, 106

aliquantumaliquidnihilPlin. ep. (siehe ali-quantus)

b)verstärkt durch alius, irgendein anderer, irgendetwas anderesvergleiche Stürenb. Cic. Arch. 11. p. 92

quae non habent caput aut aliquam aliam partemVarr. LL.

dum aliud aliquid flagitii conficiatTer.

sin, ut tu scribis, ista evanuerint, aliquid aliud videbimusCic.

c)verstärkt durch unussiehe Moser u. Osann Cic. de rep. 1, 48. p. 99, ein einziger, unbestimmt und gleichgültig welcher, irgendeiner

aliquis unus pluresve divitioresCic.

unum aliquem diem, irgendeinen beliebigen TagCic.

d)partitiv mit ex, de oder mit dem Genitiv

aliquis ex vobisCic.

aliquis ex iisPetron.

aliquis de tuisCic.

exspectabam aliquem meorumCic.

e)wie im Griechischen τίς, um eine Zahl ungefähr anzugebensiehe Holstein Cic. de fin. 2, 62, einige, etwa

hos aliquos dies, einige T.Plaut.

aliquos viginti diesPlaut.

aliqua folia quinqueCato

tres aliqui aut quattuorCic.

f)aliquid mit dem Genitiv eines Substantivs oder eines Adjektivs Neutrum der 2. Deklination

aliquid monstriTer.

agri aliquidLiv.

aliquid viriumCic.

falsi aliquidCic.

laxare aliquid laborisLiv.

sehr selten in einem casus obliquus

aliquo loci morariUlp. dig.

g)auch mit qualitativen Adjektiven

aliquis imbecillior, einer, der schwächer istCic.

aliquid divinum, etwas, was göttlich istCic.

in quo est aliquid extremum, worin es etwas Äußerstes gibtCic.

auch für was gewöhnlich tale quid, mit mehr Bestimmtheit

aliquid in somno tale, quale etc.Cic.; vergleiche aliquid huiusmodiCic.

h)in Konditionalsätzen mit si, nisi etc.Cic.und andere

i)mit der 2. Person Singular

exoriare aliquisVerg. Aen. 4, 525

und kollektiv mit der 2. Person Pluralvergleiche Passows Handw. in v. τίς Nummer B, II, 1, c

aperite atque Erotium aliquis evocate ante ostiumPlaut. Men. 674

aperite aliquis actutum ostiumTer. adelph. 634

k)Akkusativ aliquid, in irgendetwas, in irgendeiner Beziehung, einigermaßen

si in me al. offendistisCic.

ne additus nomini honos aliquid libertati officeretLiv.

sublevare aliquem al.Caes.

perlucens iam al. luxLiv.

l)Neutrum Plural substantivisch: aliqua, einiges, etwas

in narratione aliqua eiciendaQuint.

und mit Genitiv

trium rerum aliqua consequemurCic.

II)insbesondere

A)ein unbestimmtes Einzelnes aus einer größeren Mehrheit hervorhebend, mancher, manch einer, dieser und jener, wie τίς

dicet aliquis forteVitr.

dixerit hic aliquisCatull.

est aliquis, qui se inspici, aestimari fastidiatLiv.

B)prägnant wie im Griechischen τίς, τί, etwas der Rede Wertes, etwas Bedeutendes, Großessiehe Kühner u. Meißner Cic. Tusc. 1, 45

si nunc aliquid assequi se putantCic.

daher

a)esse aliquem oder aliquid, wie im Griechischen τινά, oder τί ειναιvergleiche Passows Handw. in v. τίς Nummer B, II, 2, d.p. 1912, b, etwas sein, das heißt von Wert sein, etwas Rechtes sein, etwas gelten, etwas zu sagen oder zu bedeuten haben, etwas heißen oder sagen wollenCic.

est aliquid nupsisse Iovi, es ist etwas, es ist keine KleinigkeitOv.

b)dicere aliquid, wie λέγειν τι, etwas Gewichtiges, nicht ganz Grundloses behauptenCic.

c)in der Umgangssprache: aliquid, etwas = etwas Bedeutendes, zumal Erwünschtes, Angenehmes

fiet aliquid, es kann etwas geschehen/eintreten/sich ereignenPlaut. Ter.

und so

Vestorio aliquid significes, sage etwas Schönes, Angenehmes, eine SchmeicheleiCic.

und aliquid in verblümter Sprache für den sinnlichen Liebesgenuss

sin de Aurelia aliquid aut LolliaCic. ep. 9, 22. § 4Tusc. 3, 43Prop. 2, 18, 11

Nominativ Singular Femininum aliqua, adjektivischPompon. com. 114 (aliqua strena nach Ribbecks Vermutung)Cic. ep. 6, 20, 2 (aliqua res) und substantivischSen. contr. 10, 3 (32), 2 und 10, 4 (33), 20

Plural Femininum aliquae, adjektivisch Lucr. 4, 261 (aliquae res)

Archaistischer Dativ Singular aliquoiSen. contr. 9, 5 (28), 11

Archaistischer Nominativ Plural aliques nach Charis. 159, 7

Dativ und Ablativ Plural auch aliquisCorp. inscr. Lat. 8, 2728, 82Liv. 24, 22, 14; 26, 15, 3; 26, 49, 6; 45, 32, 6Plin. 2, 55 und anderesiehe Sillig zu Plin. 33, 48

Dativ Plural Femininum aliquabus Soran. Lat. p. 10, 22

alicui dreisilbigTibull. 4, 7, 1Ov. trist. 4, 7, 7

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

aliquis, aliqua, aliquid, nominative and accusative plural neuter aliqua, dative aliquīs or aliquibus, pronoun indefinite, some one, any one, anybody, one or another; neuter, something, anything.

I)As pronoun substantive

Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patremTer.

aliquid facerem, ut hoc ne faceremTer.

demersae sunt leges alicuius opibusCic.

si te aliqui timueruntCic.

unusquisque aliquid fraudans seLiv.

nunc aliquis dicat mihiCic.

Quid tu?Hor.

Si qua tibi sponsa est ... Haec tibi sive aliqua estOv.

insigne aliquid facereTer.

esse aliquid naturā pulchrumCic.

in quo est aliquid extremum, any endCic.

With unus, some one man, some one

ad unum aliquem confugiebantCic.

sin aliquis excellit unus e multisCic.

Partitive

aliquis ex barbatis illisCic.

suorum aliquisCic.

principum aliquisTac.

cum aliquibus principumLiv.

aliquid credito esse causae, be sure there is some reasonTer.

falsiCic.

viriumCic.

With aliquando, emphasizing the indefiniteness

quia dico aliquid aliquandoCic.

si qui fecerint aliquid aliquandoCic.

In conditional clauses

si aliquid dandum est voluptatiCic.

si aliquem nacti sumus, cuius, etc.Cic.

nisi alicui suorum negotium daretNep.

In negative clauses

ne aliquid vos timeretisCic.

ne aliquis dicat, etc.Nep.

Collective with a plural verb

aperite aliquis actutum ostiumTer.

With alius, aliud, some other, any other, something else, anything else

dum aliud aliquid flagiti conficiatTer.

per alium aliquem te ipsum ulcisciCic.

Praegn., somebody, something, considerable, important

atque fac, ut me velis esse aliquem, to be somebodyCic.

si vis esse aliquisIuv.

Meas esse aliquid putare nugasCatull.

Est aliquid ... A Diomede legiOv.

est aliquid Unius sese dominum fecisse lacertaeIuv.

dicere aliquid, to say something worth the whileCic.

adsequi aliquid, to accomplish somethingCic.

So, in colloquial language

fiet aliquid, something (great) will happenTer.

One and another, a few, some

dixerat aliquis leniorem sententiam, ut primo MarcellusCaes.

dicet aliquis, noli, etc. Cic.

II)adjective (cf. aliqui)

nos quibus est alicunde aliquis obiectus labosTer.

ut aliquis metus adiunctis sit ad gratiamCic.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu