Adjektiv a/o-Dekl. dreiendig

prīvātus a um

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

prīvātus, a, um (privo), abgesondert vom Staat (Gegensatz publicus)

I)im Allgemeinen

a)von Leblosem: auf ein einziges Individuum beschränkt, einer einzelnen Person, einem Privatmann gehörig, Privat- (Gegensatz publicus, communis)

aedificia, agriCaes.

alicuius horti, PrivatparkTac.

pr. census brevis (Gegensatz commune magnum)Hor.

vitaCic.

res, quae ipsius erant privatae, sein PrivateigentumCic.

publiva fortuna, vel privata, das in öffentlichen oder in Privatangelegenheiten waltende SchicksalSen.

privata calamitas est, trifft mich allein (nicht den Staat)Cic.

dolor, PrivattrauerLiv.

privato consilio, ohne Ermächtigung vom Staat, auf eigene Hand, für Privatzwecke (Gegensatz publico consilio)Caes.und andere

neutrum substantivisch (doch nur mit Präpositionen)

in privato, zu HauseLiv. oder auf eigenem Grund und Boden pascere, sein Vieh weidenOv.

proripere se ex privato, aus dem HauseLiv.

in privatum vendere, zum PrivatgebrauchLiv.

tributum ex privato conferre, aus seinem PrivatvermögenLiv.

b)von Personen: Privat-, als PrivatmannCic.und andere

hic qualis imperator nunc privatus (außer Dienst, ohne Kommando) estPlaut.

und so

Miltiades non videbatur esse posse privatus (ohne Kommando)Nep.

vir pr., ein PrivatmannCic.und andere

pr. homines, einzelne PersonenCic.

privati iudices, Richter in ZivilsachenTac.

und substantivisch bloß privatus, eine Privatperson, ein Privatmann

pr. an cum potestateCic.

pr. an magistratusQuint.

reges, augures, privatiCic.

privatus, eine einzelne Person, ein einzelnerVarro LL. 6, 91

privati, einzelne PersonenVarro LL. 6, 86

II)insbesondere: nicht fürstlich, nicht kaiserlich

homo (Gegensatz princeps)Tac. Plin. ep.

spectacula, nicht vom Kaiser angestellteSuet.

archaistisch preivatus, wovon preivatod (Ablativ Singular)Corp. inscr. Lat. 1, 196, 16, preivata (Neutrum Plural)ibid. 1, 204. col. 1, 12 und 29

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

prīvātus, adjective Participle of privo, apart from the State, peculiar, personal, individual, private

nihil privati agriCaes.

censusHor.

res quae ipsius erant privatae, private propertyCic.

Of persons, not in official life, private, out of office

privatus et captusCaes.

privato viro imperium extra ordinem dare, to a private citizenCic.

Bibulus ex iis, qui privati suntCic.

As substantive masculine, a man in private life, citizen (opp. magistratus)

Scipio Gracchum privatus interfecitCic.

neque sibi privatos posse obstareLiv.

Consilium dedimus Sullae, privatus ut altum DormiretIuv.

privati hominis nomen supra principis attolliTac.

Of things, retired, private, apart from the public

aedificia, isolatedCaes.

vita, withdrawn from State affairsCic.

As substantive neuter, privacy, retirement, private property

in privato animadvertere in eas, administer discipline in privateLiv.

quas (tabernas) vendidit in privatum, for private useLiv.

(deiectus) sive de privato sive de publico, private or public landCic.

tributum ex privato conferre, from private propertyLiv.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu