o-Dekl. (n.)
dictum ī n
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
dictum, ī, neutrum (dictus, a, um), das Gesagte, Ausgesprochene, die Äußerung, das Wort
I)im Allgemeinen
dictum amarumAmm.
dictum sapienti sat estTer.
nullum meum dictum, non modo factum, intercessit, quod etc.Cic.
ob dictum capite et fortunā oppugnari Metell. in Cic. ep.
dicta cum factis componereSall.
dicta testium, Aussagen der ZeugenCic.
dicto citius, siehe 1. citō
breve aliquod dictum = ἀπόφθεγμα, GedenkspruchCic.
Plural dicta = verba, oratio
breviter et commode dicta = ἀποφθέγματαCic.
facete dictca = ἀποφθέγματαCic.
dicta tristia, KlagenOv.
dicta non falsa, nicht unwahre GerüchteOv.
haec ubi dicta dedit, als er dies gesagt hatteVerg.Liv.siehe Drak. Liv. 7, 33, 11
edidit talia dicta, ließ sich also vernehmenOv.
mutua dicta reddere, sich unterredenLiv.
dictis aliquem compellare, castigareVerg.
dictis suis differre aliquem, durch SchmähungenPlaut.
iocosa dicta in adversarios iactareLiv.
probrosis in se dictis arridereSen.
istaec dicta dicerePlaut. trin. 77
multa ego possum docta dicta quamvis facunde loqui ibid. 380dazu Brix
res dicta secuta est, gesagt, getan!Ov. met. 4, 549
und so
nec dicta res morataIustin. 2, 2, 13
und poetisch = libriProp. 4, 1, 61
II)insbesondere
A)der Spruch, Ausspruch, die Sentenz
1)überhaupt
dicta aureaLucr.
Catonis est dictumCic.
und eines Orakels
dicta tristiaVerg.
2)prägnant
a)das Witzwort, der witzige Einfall
arcessitum, gesuchter Einfall, ~ WitzCic.
dicta dicere in aliquem (wie λόγον λέγειν)Cic.
dico unum ridiculum dictum de dictis melioribusPlaut.
b)das Schimpfwort
quae sunt dicta in stulto, caudex, stipes etc.Ter. heaut. 877
dicta in aliquem ingererePlaut. asin. 927
B)das Wort, der Ausspruch = der Befehl
contra dictum suumLiv.
dicto parēreLiv.
dicto audientem esse, siehe audio Nummer II, B, a, δ (Bd. I S. 717)
dicta peragereOv.
C)das gegebene Wort = die gegebene Versicherung, das VersprechenNep. Milt. 2, 5
confirmat dictis Furius bei Macr. sat. 6, 1, 34
D)das Wort = die Beredsamkeit
nec dicti studiosus quisquam erat ante huncEnn. ann. 216
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
dictum, ī, neuter DIC-, something said, a saying, word, assertion, remark
mihi Scripta illa dicta sunt in animoTer.
quod dictum graviter ferebantCaes.
Metelli dicta cum factis conposuitSall.
ferociaLiv.
inurbanumHor.
dicti studiosus, i.e. of poetryEnn. ap. Cic.
hirsuta sua dicta, i.e. booksProp.
Prov.
dictum sapienti sat estTer.
res dicta secuta estOv.
dicto citius, on the wordVerg.
dicto prope citiusLiv.
A saying, maxim, proverb
CatonisCic.
A witty saying, bon-mot
quae salsa sint ea dicta appellanturCic.
in te dicta dicereCic.
adytis haec tristia dicta reportat, propheciesVerg.
An order, command
exercitus dicti audiensCaes.
dicto paruit consulLiv.
dicto parens CupidoVerg.
contra dictum suum pugnareLiv.
A promise, assurance
non dicto captiNep.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu