a-Konjugation
hortārī
hortor hortātus sum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
hortor, ātus sum, ārī (zusammengezogen aus horitor, Intensivum von horior, vielleicht verwandt mit altindisch háryati, begehrt, althochdeutsch gerōn, begehren), antreiben, aufmuntern, ermuntern zu etwas (Gegensatz dehortari, deterrere), gewöhnlich mit dem Nebenbegriff der Teilnahme und des wohlwollenden Zuredens, daher auch jemandem Mut einsprechen, ihn trösten
I)im Allgemeinen
a)von Personen
aliquemPlaut.Cic.Caes.und andere
mit folgendem ut und Konjunktiv
ipsus hortatur me frater, ut etc.Acc. fr.
ille extemplo illam hortabitur, ut eat properePlaut.
magno opere te hortor, ut etc.Cic.
mit folgendem ne und Konjunktiv
hortatur eos, ne animo deficiantCaes.
moneo hortorque vos, ne etc.Sall.
mit bloßem Konjunktiv
hortatur non solum ab eruptionibus caveant, sed etiam etc.Caes.
hortatur ad cetera, quae levia sunt, parem animum gerantSall.
mit 1. Supinum wechselnd mit ut und Konjunktiv
neque ego vos ultum iniurias hortor, magis uti requiem capiatisSall. hist. fr. 3, 61, 17 (3, 82, 17)
mit folgendem Infinitiv
hortamur fari, quo sanguine cretus quive fuatVerg.
cum legati hortarentur accipere (munera)Nep.
fortitudo patientiam in medium procedere hortata estVal. Max.
mit ad und Akkusativ
ad diligentiamQuint.
ad deditionemSuet.
populum ad vindicandumSall.
senatum ad excidendum AntiumLiv.
omnes ad bibendumGell.
eos ad capessendam fortitudinemVal. Max.
mit in und Akkusativ
paribus Messapum in proelia dictisVerg.
Gentium in amicitiam secum et cum Macedonibus iungendamLiv.
in patrum vulnera liberosVopisc.
mit de und Ablativ
de Aufidiano nomine nihil te hortorCic.
hort. de custodia ac defensione urbisCaes.
hort. Libonem de concilianda paceCaes.
mit folgendem Akkusativ der Saches. Ripperd. Tac. ann. 11, 3
fugam (zur Fl.)Trac. inc. fr.
pacem (zum Fr.)Cic.
pacem amicitiamqueNep.
bellumIustin.
inediam et lenem exitumTac.
absolut
circumire, hortariSall.
hortantibus iis, quos etc.Caes.
multis hortantibusSall.
petit atque hortatur ut etc.Caes.
b)von leblosen Subjekten, Umständen: auffordern
quos magis dominationis spes hortabatur, quam inopiaSall.
mit ad und Akkusativ
multae res ad hoc consilium Gallos hortabanturCaes.
id me non modo non hortatur ad disputandum, sed etiam deterretCic.
mit in und Akkusativ
illa (ira) in amorem hortatur, haec in odiumSen.
mit folgendem indirekten Fragesatz
multae res eum hortabantur, quare etc.Caes.
mit folgendem Infinitiv
rei publicae dignitas minora haec relinquere hortaturCic.
res ipsa hortari videtur supra repetere ac paucis instituta maiorum domi militiaeque disserereSall.
II)insbesondere in der Militärsprache: die Soldaten ermutigen, anfeuern, an sie eine Ansprache halten
suosCaes. Sall.
militesSall.
mit doppeltem Akkusativ
pauca milites pro tempore hortatus, nach kurzer Ansprache an die Soldaten, wie sie Zeit und Umstände erfordertenSall. Iug. 49, 6
☞
a)Paragogischer Infinitiv hortarierPlaut. merc. 696
b)Aktive Nebenform horto, āvī, ārePrisc. 8, 25, Präsens hortatPlaut. asin. 512 Fl. (518 G.), (al. orat), Perfekt hortaviSen suas. 5, 8
daher Passiv: hortor, ārīGell. 15, 13, 1
ab amicis hortareturVarro fr. inc. p. 339 ed. Bip. bei Prisc. 8, 20Vergleiche Neue-Wagener Formenl³ 3, 48
hoste hortatoAuct. b. Hisp. 1, 5 wahrscheinlich verderbtdaher nicht bei Dinter
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
hortor, ātus, ārī, deponent frequentative, to urge, press, incite, instigate, encourage, cheer, exhort
hortandi causā disserereSall.
hortante VercingetorigeCaes.
militesSall.
equosOv.
alius alium hortariSall.
eundem Verbis, quae, etc.Hor.
ad laudem militesCic.
paribus Messapum in proelia dictisVerg.
in amicitiam iungendamLiv.
de Aufidiano nomine nihil teCic.
Libonem de conciliandā paceCaes.
Pompeium ut fugiatCic.
vos hortari tantum possum ut, etc.Cic.
(Nervios) ne occasionem dimittantCaes.
alquos . . . ad eum diem revertanturCaes.
sin tu (quod te iam dudum hortor) exierisCic.
pacem amicitiamqueNep.
cum legati hortarentur accipere (munera)Nep.
sequiOv.
Prov.
hortari currentem, to spur a willing horseCic.
Figuratively, to impel, induce, urge
dolor animi virum hortabaturCic.
hortante libidineCic.
(rei publicae dignitas) me haec relinquere hortaturCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu