konsonant.-Konj. (i-Erw.)
efficere
efficiō effēcī effectum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
ef-ficio (ec-ficio), fēcī, fectum, ere (ex und facio)
I)hervor-, herausbringen, bereiten, erzeugen, schaffen, entstehen lassen, machen, bewirken, hervorrufen, veranlassen, verursachen
1)im Allgemeinen
α)mit konkreten Objekten
panem ex aliqua reCaes.
mundumCic.
caeruleum colorem (vom Waid)Caes.
varios concentus (von Tönen)Cic.
magnos viros (von Abstraktem)Cic.
deos und homines (von Phidias)Quint.
levibus et rotundis corporibus animum concursu quodam fortuitoCic.
mit folgendem AcI
quae (lues) efficit in aridioribus locis agentes caloribus crebris interpellariAmm. 19, 4, 7
β)mit abstrakten usw. Objekten
clamores et admirationesCic.
magnas rerum commutationesCaes.
nihil dignum reCic.
tantos processus, ut etc.Cic.
2)insbesondere
a)bauend, bildend schaffen, herstellen, errichten, bauen
columnamCic.
pontem in flumineCaes.
urbem ex latere (Ziegelst.)Cic.
von leblosen Subjekten (zum Beispiel von Flüssen): schaffen, bilden
portum, insulamCaes.
arcum alqā reOv.
b)vom Acker usw.: einbringen, tragen
plurimumCic.
cum octavo (achtfach)Cic.
c)einen Betrag, eine Zahl ausmachen, betragen, enthalten, und Passiv effici = herauskommen
ea tributa vix in fenus Pompei quod satis est efficiuntCic.
qui modus sexaginta armatorum milia efficiebatEutr.
maior aliquanto summa efficitur ex etc.Liv.
d)eine Summe oder eine Menge zusammenbringen, aufbringen, auftreiben
alicui aurumPlaut.
liciti sunt usque eo, quoad se efficere (das Gebot wieder herausbringen) posse arbitrabanturCic.
magnum cratium numerumCaes.
magnam multitudinem (serpentium)Nep.
frequentem senatumCic.
e)Soldaten oder Schiffe aufbringen, zusammenbringen, auf die Beine bringen, herstellen
XIII cohortesCaes.
duas legionesCaes.
unam legionem ex duabusCaes.
exercitumLiv.
classem celeriterNep.
f)als philosophischer terminus technicus
α)folgern, schließen, dartun, erweisen
minutis interrogationibus quod proposuit efficitCic.
ex quibus vult efficere mit folgendem AcICic.
ita efficitur, ut etc.Cic.
ex quo illud efficitur, ne etc.Cic.
β)ursächlich bewirken
aliquidCic. (vergleiche efficiens)
daher: effecta, ōrum, neutrum, bewirkte DingeCic.
g)mit doppeltem Akkusativ = machen (zu)
Catilinam consulem (zum K.)Cic.
montem arcem (zur B.)Caes.
aliquem puerum de virgineOv.
in dies exercitum eius confirmatioremCaes.
hostes ad pugnam alacrioresCaes.
iter longius eff. breviusPhaedr.
se ex contempto metuendumSall.
II)zustande bringen, zuwege bringen, zu Ende bringen, vollenden, fertig machen oder bringen, ausführen, daher auch ins Werk setzen, bewerkstelligen, durchsetzen, durchführen, auswirken, erwirken, erzwingen
1)im Allgemeinen
omne opusCaes.
sphaeramCic.
basilicamLampr.
epistulam ad aliquemCic.
mirabilia facinoraCic.
iussa paucis diebusSall.
viamTibull.
iterOv.
alicui nuptiasTer.
unum consilium totius GalliaeCaes.
quod a Curione effeceram, mir K. schon zugestanden hatteCic.
id facile effici posseNep.
ad ea efficienda, quae polliceturNep.
hoc ego tibi effectum reddamTer.
hoc (oder id, illud) efficere, ut etc.Cic. Nep. und bloß efficere, ut oder ne etc.Cic.und andere
his rebus eff., ut etc.Nep.
per aliquem eff., ut etc.Sall.
eff., quo (= ut eo) magis etc.Liv.
eff., quo minus etc.Lucr.Liv.Quint.
non efficere posse, quo minus etc.Cic. de rep. 2, 1, 2
effici non potest, quin etc.Cic. Phil. 11, 36
und mit bloßem Konjunktiv
effice, coëamus in unumOv. fast. 3, 683
effice sitOv. ex Pont. 3, 3, 63
daher: efficere aliquid in aliquo, eine Übeltat bei jemanden ins Werk setzen, jemandem antun, an jemanden verübenCic. de amic. 41 und Phil. 14, 9
2)eine Strecke zurücklegen
a)räumlich
quantumcumque itineris equitatu efficere poteratCaes. b.c. 3, 102, 1
tanto spatio secuti, quantum cursu et viribus efficere potueruntCaes. b.G. 4, 35, 3
b)zeitlich: so und so viel Jahre usw. zurücklegen, verleben
in matrimonio effecit annos XICorp. inscr. Lat. 3, 1315
☞Archaistisches Perfekt Konjunktiv effēxisPlaut. Cas. 709und andere
Konjunktiv Präsens Passiv effīant (ecfīant)Lucr. 6, 761
Infinitiv Präsens Passiv effīerī (ecfīerī)Plaut. Pers. 761
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
efficiō (ecficiō), fēcī, fectus, ere ex + facio, to make out, work out, bring to pass, bring about, effect, cause, produce, make, form, execute, finish, complete, accomplish
mi has nuptiasTer.
effectum dabo, I'll attend to itTer.
quibus effectisCaes.
facinoraCic.
omni opere effectoCaes.
Mosa insulam efficit BatavorumCaes.
unam ex duabus (legionibus)Caes.
unum consilium Galliae, unite in purposeCaes.
quantum viribus efficere potuerunt, as far as their strength permittedCaes.
milites alacriores ad pugnandumCaes.
hunc (montem) murus arcem efficitCaes.
inritum Quodcumque retro est, i.e. undoHor.
commeatūs ut portari possentCaes.
ut intellegatisCic.
effice, coëamus in unumOv.
ne cui molesti sint publicaniCic.
efficiemus, ne nimis acies vobis cordi sintLiv.
ut effici non posset, quin eos oderimCic.
quo is magis ingenio suo gauderetLiv.
se ad efficiendi utilitatem referre, useful applicationCic.
To produce, bear, yield
qui (ager) plurimum efficitCic.
ager efficit cum octavoCic.
quoad se efficere posse arbitrabantur, make a profitCic.
Of number and amount, to make out, make up, amount to, come to
ea (tributa) vix, in fenus Pompei quod satis sit, efficiuntCic.
quibus coactis XIII cohortīs efficitCaes.
ad duo milia boum effectaLiv.
To make out, show, prove
quod proposuitCic.
animos esse mortalīsCic.
ita efficitur, ut, etc., it followsCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu