23 Cic. Tusc. 5, 64–67

64Non ego iam cum huius vita, qua taetrius miserius detestabilius excogitare nihil possum, Platonis aut Archytaearchitae vitamvitae vitam X (vitae del. ς V³) comparabo, doctorum hominum et plane sapientium: ex eadem urbe humilem homunculum a pulvere et radio excitabo, qui multis annis post fuit, Archimedem. cuius ego quaestor ignoratum ab Syracusanis, cum esse omnino negarent, saeptumseptum X undique et vestitumvestitutum V¹ vepribus et dumetis indagavi sepulcrum. tenebam enim quosdam senariolos, quos in eius monumento esse inscriptos acceperam, qui declarabant in summo sepulcro sphaeramspheram X (18 spherae RV sphaere GK) esse positam cum cylindro. 65ego autem cum omnia conlustrarem oculis – est enim ad ad] a GRV¹ (corr.V³) portas Agragantinasego ducem cum...16 portas gaianas Non.335,24 agragantinas Came rarius agragianas X gaianas (gafanas L ¹) Non. agragentinas Sey.(cf. Th.l.l.l.1428) magna frequentia sepulcrorum – , animum adverti columellam non multum e dumis eminentem, in qua inerat sphaerae figura et cylindri. atque ego statim Syracusanis – erant autem principes mecum – dixi me illud ipsum arbitrari esse, quod quaererem. inmissi cuminmissi cum ς V³ inmusicum X (inmuscum K) falcibus multi multi] famuli Lattmann milites olim Sey. purgarunt et aperuerunt locum. 66quo cum patefactuspatefactum X esset aditus, ad adversamaddit' adadv. G basimbassim X (corr.G¹) accessimus.accessimus R sed -ss- e corr. (fuit fort. accedimus) accesimus V apparebat epigrammaepygramma KRV exesis posterioribus partibus versiculorum dimidiatumdimidiatis X (di prius in r. R¹) corr. Bentl. (dimidiatus de versiculis vel de epigrammate dici poterat, de partibus non poterat cf. Gell. 3, 14) fere. ita nobilissima Graeciae civitas, quondam vero etiam doctissima, sui civis unius acutissimi monumentum ignorasset, nisi ab homine ArpinateArpinati We.cl.leg.1, 4 al. didicisset. sed redeat,reddeat X (corr.G¹) unde aberravit oratio: quis est omnium, qui qui] quo V¹ modo cum Musis, id est cum humanitatehumilitate K¹ ut v. et cum doctrina, habeat aliquod commercium, qui se non hunc mathematicum malit quam illum tyrannum? si vitae modum actionemque quaerimus, alterius mens rationibus agitandis exquirendisque alebatur cum oblectatione sollertiae, qui est unus suavissimus pastuspatus K¹ (^r ss. ^c) animorum, alterius in caede et iniuriis cum et diurno et nocturno metu. age confer Democritum Pythagoram, Anaxagoram: quae regna, quas opes studiis eorum et delectationibus antepones? 67Etenim, quae pars optuma est in homine, in ea situm esse necesse estin homine...14 necesse est add. G² in mg. illud, quod quaeris, optumum. quid est autem autem] enim H in homine sagaci ac bona mente melius? eius bono fruendum est igitur, si beati esse volumus; bonum autem mentis est virtus; ergo hac beatam vitam contineri necesse est. hinc omnia, quae pulchrapulcra K honesta praeclara sunt, ut supra dixi, sed dicendum idemidẽ V illudillud om ς H paulo uberius videtur, plena gaudiorum sunt. ex perpetuis autem plenisque gaudiis cum perspicuum sit vitam beatam existere, sequitur ut ea existat exex om. V honestate.etenim...23 honestate H