66 Cic. Cluent. 185–190
185 ↷ Iam videtis illam nefariam mulierem, iudices, eadem manu qua, si detur potestas, interficere filium cupiat, hanc fictam quaestionem conscripsisse. Atque istam ipsam quaestionem dicite quiqui Baiter: quis Mμa obsignaritobsignavit ς, ed. V unum aliquem nominatimnominatim Σa: nominat Mς: nominate bψ. Neminem reperietis, nisi forte eius modi hominem quem ego proferri malim quam neminem nominari. 186Quid ais, T. AttiT. om. Σ? tu periculum capitis, tu indicium sceleris, tu fortunas alterius litteris conscriptas in iudicium adferesafferes Σ, ed. Mediol.: afferas cett. neque earum auctorem litterarum neque obsignatorem neque testem ullum nominabis? et quam tu pestem innocentissimo filio dede αa: ex Mμ matris sinu deprompseris, hanc hihi] ii Σ tales viri comprobabuntcomprobarunt Σ? Esto, in tabellis nihil est auctoritatis; quid? ipsa quaestio iudicibus, quid? amicis hospitibusque Oppianici quos adhibuerat antea, quid? huic tandem ipsi tempori cur non reservatareservata Mμ: servata Σa est? Quid istis hominibus factum est, Stratone et Nicostrato? 187Quaero abs te, Oppianicete ab Oppianici Σ, servo tuo Nicostrato quid factum esse dicas, quem tu, cum hunc brevi tempore accusaturus esses, Romam deducere, dare potestatem indicandi, incolumem denique servare quaestioni, servare his iudicibus, servare huic tempori debuisti. Nam Stratonem quidem, iudices, in crucem esse actumesse actum Σa: actum esse Mμ exsecta scitote lingua; quod nemo Larinatium estLarin. est Σa: est Larin. Mμ qui nesciat. Timuit mulier amens non suam conscientiam, non odium municipum, non famam omnium, sed, quasi non omnes eius sceleris testes essent futuri, sic metuit ne condemnaretur extrema servoliservuli (-ili Mς) Mμ: serva Σ: servi a voce morientisemorientis coni. Müller (cf. Zielinski p. 200). 188Quod hoc portentum, di immortales! quod tantum monstrum in ullisillis Σb1s locis, quod tam infestum scelus et immane aut unde natum esse dicamus? Iam enim videtis profecto, iudices, non sine necessariis me ac maximis causis principio orationis meae de matre dixisse. Nihil est enim mali, nihil sceleris quod illa non ab initio filio voluerit, optaverit, cogitaverit, effecerit. Mitto illam primam libidinis iniuriam, mitto nefarias generi nuptias, mitto cupiditatecupiditatem a matris expulsam ex matrimonio filiam, quae nondum ad huiusce vitae periculum sed ad commune familiae dedecus pertinebantpertinebat a. Nihil de alteris Oppianici nuptiis queror, quarum illa cum obsides filios ab eo mortuos accepisset, tum denique in familiae luctum atque in privignorum funus nupsit. Praetereo quod A. Auriumquod A. t: quodam Σ: quod M. s: quod Mμ cuius illa quondam socrus, paulo ante uxor fuisset, cum Oppianici esse opera proscriptum occisumque cognosset, eam sibi domum sedemque delegit in qua cotidie superioris viri mortis indicia et spolia fortunarum videret. 189Illud primum queror dede Σa: ab Mμ illo scelere quod nunc denique patefactum est, Fabriciani veneni, quod iam tum recens suspiciosum ceteris, huic incredibile, nunc vero apertum iam omnibus ac manifestum videtur. Non est profecto de illo veneno celata mater; nihil est ab Oppianico sine consilio mulieris cogitatum; quod siquod si Σa: quod nisi Mμ esset, certe postea deprehensa re non illa ut a viro improboa viro improbo Σa: ab improbo viro Mμ discessisset sed ut a crudelissimo hoste fugisset domumque illam in perpetuum scelere omniscelere omni Mμ, Arusian. s. v. affluit illa re (K. vii. 457): scelere omnium Σ: scelerum omnium a adfluentem reliquisset. 190Non modo id non fecit sed ab illo tempore nullum locum praetermisit in quo non strueretstrueret (filio add. t) Σa: instrueret Mμ insidias aliquas ac dies omnis atqueatque Σa: ac Mμ noctes tota mentetota mente Σb2a: totas mente Mμ mater de pernicie fili cogitaret. Quae primum ut illum confirmaret accusatoremaccusatorem Σ: Oppianicum accusatorem cett. filio suo, donis, muneribus, conlocatione filiae, spe hereditatis obstrinxit.